ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ


Συμπεράσματα – Επισημάνσεις

Επειδή το μέλλον ορίζεται από το παρόν και το παρόν είναι το αποτέλεσμα του παρελθόντος, η αυτογνωσία του παρόντος μας οδηγεί στη γνώση του μέλλοντος. Η τεχνολογία, από μόνη της δεν είναι ούτε καλή και κακή. Η χρήση, η μέθοδος και η πρόθεση είναι οι βασικοί παράγοντες που χαρακτηρίζουν μια πράξη, ένα φαινόμενο ή γεγονός, και ανάλογα το μετατρέπουν σε χρήσιμο εργαλείο, σε εμπόδιο ή σε κίνδυνο. Υπό αυτό το πλαίσιο, οι νέες τεχνολογίες αποτελούν ένα φαινόμενο που μόνον ο κατάλληλος κοινωνικός σχεδιασμός και έλεγχος θα διασφαλίσει την ορθή ανάπτυξη και λειτουργία τους, καθώς και την ύπαρξή τους στο μέλλον ως ένα εργαλείο ανάπτυξης και κοινωνικής προόδου και όχι σαν ένα ακόμη τεχνολογικό επίτευγμα το οποίο θα διευρύνει τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες και θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη ανισορροπία στη συμμετοχή του πολίτη, στη δημιουργία, στην παραγωγή, στην ευτυχία. Η τεχνολογία δεν έχει βούληση. Ανακαλύπτεται και χρησιμοποιείται από ανθρώπους, που έχουν τη βούληση, συνεπώς και την ευθύνη, για το τι παράγουν και πώς το χρησιμοποιούν. Έτσι, υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις, είναι εφικτό να υπάρχει ισόρροπη ανάπτυξη και εξέλιξη τεχνολογίας και πολιτισμού. Κι επειδή είναι πολύ δύσκολο – αν όχι αδύνατο – να σταματήσουμε την πρόοδο και την εξέλιξη, το βάρος πέφτει στο ίδιο το άτομο και τη σωστή εκ μέρους του χρήση της τεχνολογίας ( Πόσμαν 1997).

Όπως συμβαίνει με όλα τα τεχνολογικά αγαθά, η ορθή ή λανθασμένη χρήση τους επαφίεται στο σύνολό της στα δικά μας χέρια, στη δική μας διαχείριση. Οι δυνατότητες που μας παρέχουν οι νέες τεχνολογίες και μέσα έκφρασης δεν είναι δυνατό να αγνοηθούν. Οι νέες αυτές τεχνολογικές εξελίξεις θα μεταβάλλουν τη μορφή του σημερινού κόσμου.

Η σωστή εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών και η βελτίωση της ποιότητας ζωής είναι καθήκον όλης της ανθρωπότητας και δεν μπορούν να επιτευχθούν παρά μόνο με τη σύνδεση, την ευφυία και την υπευθυνότητα όλων μας.

Το σύγχρονο σχολείο οφείλει να παρακολουθεί την εξέλιξη των παραγωγικών δυνάμεων, αλλά και την ανάπτυξη των ηθικών δυνάμεων του πολιτισμού. Έτσι, στο σύγχρονο σχολείο, δικαιούνται θέση οι δυνάμεις που διαμορφώνουν το σύγχρονο πολιτισμό. Το ίδιο το σχολείο ως χώρος ζύμωσης, επεξεργασίας και εφαρμογής, παράγει πρότυπα και δημιουργεί πρακτικές.

Η χρησιμοποίηση των σύγχρονων εργαλείων επικοινωνίας με αποτελεσματικό τρόπο δεν είναι απλή διαδικασία. Συνεπάγεται την οικοδόμηση λειτουργιών διανοητικών αναπαραστάσεων, έτσι ώστε τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας και, γενικότερα, οι συμμετέχοντες στην εκπαιδευτική διαδικασία, να είναι θέση να κατανοούν, να παρεμβαίνουν, να αποκαλύπτουν τις απατηλές καταστάσεις, να αντιστέκονται σε αφορισμούς, να παρακολουθούν τις τρέχουσες εξελίξεις και να είναι ανά πάσα στιγμή ικανοί να συμμετέχουν. Οι διαδικασίες αυτές δεν γίνονται ούτε αυτόματα, ούτε αυθόρμητα. Προϋποθέτουν γνώσεις και κουλτούρα. Για να επιτύχει και για να συμβάλλει αποφασιστικά και καθοριστικά η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών και μέσω έκφρασης, απαιτείται μακρόπνοος και καινοτόμος σχεδιασμός, ορθολογική διαχείριση και ομαλή ένταξη τους στην εκπαίδευση,όπως επίσης αποδοχή και συμμετοχή όλων των φορέων.

Αρχαϊκός ναός του Aπόλλωνα Αρχαίας Μητρόπολης(Καρδίτσα) Περιγραφή Ο αρχαϊκός ναός του Απόλλωνα βρίσκεται στο Δημοτικό Διαμέρισμα Μοσχάτου της Δ.Ε. Πλαστήρα του Δήμου Λίμνης Πλαστήρα, στη θέση «Λιανοκόκκαλα», 12 χιλ. δυτικά της Καρδίτσας και 2 χιλ. περίπου δυτικά της Μητρόπολης, σε ένα πλάτωμα νότια της κοίτης του ποταμού Λαπαρδά ή Γαβρία στα δεξιά του δρόμου που οδηγεί από τη Μητρόπολη στη Μονή Κορώνας και στη λίμνη Πλαστήρα. Η θέση του στην αρχαιότητα ανήκε σύμφωνα με την διοικητική διαίρεση της αρχαίας Θεσσαλίας στην τετράδα της Εστιαιώτιδας που εκτείνονταν στο ΒΔ τμήμα του θεσσαλικού κάμπου και συγκεκριμένα εντός της «χώρας» της αρχαίας Μητρόπολης ενός από τα σπουδαιότερα αστικά κέντρα της αρχαίας Θεσσαλίας κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, που παραμένει θαμμένο κάτω από το σύγχρονο ομώνυμο χωριό. Πριν από την έναρξη των ανασκαφικών εργασιών στο χώρο του ναού, το μνημείο κάλυπτε ένας χαμηλός στενόμακρος λόφος ύψους 2.00 μ. περίπου, ο οποίος δημιουργήθηκε από τη διάλυση των πλίνθων με τις οποίες είχε κατασκευαστεί το ανώτερο τμήμα των τοίχων του. Με αφορμή την έντονη λαθρανασκαφική δραστηριότητα ξεκίνησε το 1994 η ανασκαφή, η οποία συνεχίστηκε μέχρι το 1997, φέρνοντας ανέλπιστα στο φως έναν εκατόμπεδο περίπτερο δωρικό ναό με εσωτερική κιονοστοιχία που χρονολογείται λίγο πριν τα μέσα του 6ου αι π. Χ. (560-550 π.Χ.) με βάση το λατρευτικό χάλκινο άγαλμα, τον τύπο των δωρικών κιονοκράνων και την τυπολογία των ηγεμόνων καλυπτήρων της στέγης. Ο ναός είχε προσανατολισμό προς τα ανατολικά και με βάση τα σωζόμενα στη θέση τους κατώτερα τμήματα των σπονδύλων των κιόνων συμπεραίνουμε ότι διέθετε πέντε (5) δωρικού ρυθμού κίονες στις στενές πλευρές και έντεκα (11) στις μακριές κατασκευασμένους από ντόπιο μαλακό ψαμμόλιθο, όπως και όλα τα υπόλοιπα λίθινα αρχιτεκτονικά στοιχεία του. Βρέθηκε έτσι όπως τον καταπλάκωσε η στέγη του, όταν κατάρρευσε από φωτιά στα μέσα του 2ου αι π. Χ. σύμφωνα με τα κινητά ευρήματα, που βρέθηκαν μέσα στο στρώμα καταστροφής. Μετά από την πυρκαγιά εγκαταλείφθηκε. Όλα τα λίθινα στοιχεία του, οι κίονες, οι στυλοβάτες, οι ορθοστάτες, το λατρευτικό βάθρο αλλά και το λατρευτικό άγαλμα βρέθηκαν στη θέση που τα έριξε η φωτιά, κάτω ακριβώς από το στρώμα στάχτης και των πεσμένων κεραμιδιών της στέγης, το οποίο «σφράγισε» το ναό από τη στιγμή της καταστροφής του μέχρι την αποκάλυψή του. Στη διάρκεια της λειτουργίας του ο ναός φαίνεται ότι υπέστη επισκευές και μετατροπές, όπως σταδιακή αντικατάσταση ξύλινων στοιχείων με λίθινα, διαμόρφωση του εσωτερικού του σηκού και επισκευές στην κεράμωση της στέγης. Παρά την εκτεταμένη καταστροφή του, η οποία είναι αναγνωρίσιμη ακόμη και σήμερα, ο ναός σώζεται σε μήκος 31,00 μ. και πλάτος 13,75 μ. Η μορφολογία των κιόνων του είναι αυτή που καθιστά το ίδιο το μνημείο μοναδικό. Αυτό που τους διαφοροποιεί από τον κανονικό δωρικό ρυθμό είναι η ανάγλυφη διακόσμηση από επαναλαμβανόμενα μοτίβα κλειστών και ανοιχτών ανθέων λωτού, που καταλαμβάνει ολόκληρο τον εχίνο τους. Επιπλέον τα κιονόκρανα παρουσιάζουν μεταξύ τους μορφολογικές διαφορές, τόσο ως προς το προφίλ του εχίνου, όσο και ως προς το σχέδιο της ανάγλυφης διακόσμησης, που διαφέρει από κιονόκρανο σε κιονόκρανο. Οι διαφορές αυτές πιθανόν υποδεικνύουν ότι ο ναός είχε αρχικά κατασκευαστεί με ξύλινους κίονες στο πτερό, οι οποίοι σταδιακά αντικαταστάθηκαν με λίθινους και ίσως από διαφορετικούς τεχνίτες. Οι μετατροπές αυτές πρέπει να έγιναν σε μεγάλο χρονικό διάστημα γεγονός που ενισχύεται από τις διαφορές που εμφανίζονται στο πάχος των κιόνων, στις διαστάσεις των τυμπάνων και στα κιονόκρανα. Ο σηκός διαστάσεων 24,00 Χ 8,50 μ. ήταν στην α΄ φάση του μονομερής με πιθανή είσοδο στην ανατολική πλευρά του, η οποία έχει υποστεί μαζί με το ανατολικό τμήμα του πτερού και τη μεγαλύτερη καταστροφή από τις συνεχόμενες λαθρανασκαφές. Οι τοίχοι του ήταν κτισμένοι στο κατώτερο τμήμα τους με ορθοστάτες από τον ίδιο μαλακό ψαμμόλιθο και πάνω από αυτούς με ωμές πλίθρες. Το εσωτερικό του αποκαλύφθηκε γεμάτο από τμήματα καμένων και διαλυμένων πλιθιών των τοίχων και το δάπεδό του καλύπτονταν από ένα πυκνό στρώμα από πεσμένα κεραμίδια στέγης με κατά τόπους ίχνη καμένου οργανικού υλικού (ξύλου), και στάχτης, γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι ο ναός καταστράφηκε από πυρκαγιά. Με τη σταδιακή αφαίρεση του στρώματος καταστροφής διαπιστώθηκε ότι ο σηκός είχε στον κατά μήκος άξονα του μία εσωτερική κιονοστοιχία από πέντε (5) ξύλινους κίονες ή πεσσούς, όπως δηλώνουν οι σωζόμενες λίθινες βάσεις τους, που υποβάσταζαν το βάρος της στέγης και μια παραστάδα στο μέσον του δυτικού τοίχου. Το δάπεδό του, όπως και το δάπεδο των πτερών φαίνεται πως ήταν πήλινο. Στο μέσον περίπου του σηκού μπροστά από τον τρίτο κίονα της εσωτερικής κιονοστοιχίας και σε επαφή με αυτόν υπάρχει ορθογώνιο βάθρο για τα λατρευτικά αγάλματα του ναού. Πεσμένο πάνω και δίπλα σε αυτό βρέθηκε σε τρία μέρη το χάλκινο άγαλμα του Απόλλωνα στον τύπο του οπλίτη. Το γεγονός ότι βρέθηκε πάνω στο βάθρο, στην ίδια σχεδόν θέση, όπου λατρεύονταν για αιώνες, δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι το άγαλμα είναι λατρευτικό. Το άγαλμα ύψους 0,82 μ., με βάση τα τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά του χρονολογείται στα μέσα του 6ου αι π.Χ.. Η μορφή φορά στο κεφάλι κωνικό κράνος με επαυχένιο, θώρακα στο στήθος, στα χέρια περιβραχιόνια και περιπήχια και στα πόδια περικνημίδες. Από τη στάση των χεριών υποθέτουμε πως στο σηκωμένο δεξί χέρι ο θεός κρατούσε δόρυ από το οποίο σώζεται το ανώτερο τμήμα του, ενώ στο αριστερό πιθανόν τόξο. Η λατρεία του θεού Απόλλωνα (Άπλουν στη θεσσαλική διάλεκτο) με διάφορες επικλήσεις και τοπικές λατρείες ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στην αρχαία Θεσσαλία. Η ταύτιση του χάλκινου αγάλματος με τη θεϊκή μορφή του Aπόλλωνα αν και αρχικά προβληματική, καθώς η απεικόνιση του θεού ως οπλίτη και μάλιστα με πλήρη εξοπλισμό, είναι σπάνια, επιβεβαιώνεται από το κείμενο μιας ενεπίγραφης αναθηματικής στήλης του 4ου αι. π.Χ. που βρέθηκε σε κομμάτια μέσα στο σηκό του ναού. Τέλος από παραστάσεις νομισμάτων της αρχαίας Μητρόπολης στην περιφέρεια της οποίας βρίσκονταν ο ναός, επιβεβαιώνεται η λατρεία του Απόλλωνα στην πόλη. Σε μία δεύτερη οικοδομική φάση φαίνεται πως διαμορφώθηκε άδυτο με την προσθήκη ενός εγκάρσιου τοίχου από ωμά πλιθιά στο πίσω δυτικό τμήμα του σηκού, Κατά τον ανασκαφέα, με την ίδια οικοδομική φάση θα πρέπει να συσχετιστούν η επέκταση του μήκους του λατρευτικού βάθρου και η κατασκευή κτιστού από ωμά πλιθιά θρανίου στην εσωτερική παρειά του βόρειου τοίχου του σηκού και κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του τοίχου του αδύτου. Ο ναός διέθετε δίρριχτη στέγη, που σχημάτιζε αετώματα στις στενές πλευρές του ναού με ξυλοδεσιά εσωτερικά και πήλινα κεραμίδια. Κατά τις ανασκαφές δεν βρέθηκε κανένα λίθινο αρχιτεκτονικό μέλος που θα μπορούσε να αποδοθεί σε επιστύλιο ή τρίγλυφα και μετόπες, έτσι θεωρείται ότι ο θριγκός του ναού ήταν ξύλινος και δεν πρόλαβε ποτέ να αντικατασταθεί με λίθινα στοιχεία, όπως σε άλλους σύγχρονούς του μνημειώδεις ναούς. Tα κεραμίδια ήταν κορινθιακού τύπου και στις μακριές πλευρές του ναού κατέληγαν σε ακροκέραμα με συμφυείς διακοσμημένους ηγεμόνες καλυπτήρες και στρωτήρες χωρίς σίμη. Τα ακροκέραμα είχαν πεντάπλευρη απόληξη με ανάγλυφα άνθη και βλαστούς. Σε αρκετά από τα κεραμίδια σώζονται τετράγωνα σφραγίσματα με τα ονόματα είτε κεραμέων είτε δημοσίων προσώπων, όπως και αναφορά του εθνικού ονόματος των Μητροπολιτών που υποδηλώνουν ότι η στέγη υπέστη τουλάχιστον δύο επισκευές μέσα στον 3ο και 2ο αι. π.Χ.. Στις στενές πλευρές του ο ναός διέθετε αετώματα πιθανόν με πήλινες γλυπτές συνθέσεις από τις οποίες βρέθηκαν μόνο ελάχιστα θραύσματα. Μόνο πάνω από τα αετώματα φαίνεται να υπήρχε σίμη και γείσο τα μέτωπα των οποίων έφεραν γραπτή διακόσμηση με ζώνες πλοχμού και γεωμετρικά μοτίβα. Πιθανή είναι και η ύπαρξη ακρωτηρίων τουλάχιστον στην κορυφή των αετωμάτων, καθώς βρέθηκε σε τμήματα πήλινη προτομή ίππου σχεδόν σε φυσικό μέγεθος η οποία αποτελούσε μάλλον το κεντρικό ακρωτήριο του αετώματος πάνω από την ανατολική είσοδο του ναού. Ο αρχαϊκός ναός του Απόλλωνα είναι ο καλύτερα διατηρημένος αρχαίος μνημειακός ναός στη Θεσσαλία. Εκτός από εξαιρετικό παράδειγμα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής μέσα από τη μοναδικότητα και τους νεωτερισμούς του, δίνει σημαντικές πληροφορίες για τις ιστορικές εξελίξεις και τις λατρευτικές πρακτικές της περιοχής και ως μνημείο εξελίσσονταν παράλληλα με αυτές μέσα στο πέρασμα των αιώνων.

Πώς ο Ερατοσθένης υπολόγισε την περιφέρεια της Γης πριν από 23 αιώνες (Βίντεο)

by ellas

Ο μεγαλοφυής υπολογισμός του Ερατοσθένη

Η πρώτη φορά στην Ιστορία της Μαθηματικής Γεωγραφίας, κατά την οποία έγινε πραγματική μέτρηση για τον υπολογισμό της περιμέτρου της Γης, ήταν από τον Ερατοσθένη τον Κυρηναίο, ο οποίος υπολόγισε με εκπληκτική ακρίβεια την περίμετρο της Γης από… ένα πηγάδι στο Ασσουάν.

Για τη μέτρηση αυτή ο Ερατοσθένης είχε γράψει ιδιαίτερη πραγματεία, όπως πληροφορούμαστε από την «Διόπτρα» του Ήρωνος του Αλεξανδρέως, ο οποίος αναφερόμενος στο μέγεθος της περιμέτρου της Γης σημειώνει: «Ερατοσθένης εν τω επιγραφομένω περί αναμετρήσεως της Γης».

Πληροφορίες προγενέστερων του Ερατοσθένη αστρονόμων έλεγαν, ότι περί την Συήνη (σημερινό Ασσουάν) την 21ην Ιουνίου οι ακτίνες του Ήλιου έπεφταν κάθετα προς το οριζόντιο επίπεδο. Αυτό το συμπέραιναν εξ αιτίας ενός πηγαδιού, το οποίο κάθε 21η Ιουνίου φωτιζόταν ολόκληρο από τις ακτίνες του Ήλιου μέχρι τον πυθμένα του.

Με την βοήθεια του βασιλιά Πτολεμαίου, ο οποίος διέθεσε το αναγκαίο σώμα βηματιστών, ο Ερατοσθένης μέτρησε την απόσταση Συήνης – Αλεξάνδρειας, την οποίαν βρήκε 5.000 στάδια (S, βλ. σχήμα).

Μετά μέτρησε τη γωνία, που σχηματίζεται στην Αλεξάνδρεια από την κατακόρυφο του τόπου και των ακτίνων του Ήλιου, και την βρήκε ίση με το πεντηκοστό της περιφέρειας κύκλου και λίγο περισσότερο ακόμη [περίπου 8 πρώτα λεπτά (γωνία φ στο σχήμα)].

Με τον παρακάτω απλό τρόπο υπολόγισε το μήκος της περιμέτρου της Γης ίσο προς 252.000 στάδια.

Το στάδιο της Ελληνιστικής Εποχής υπολογίζεται ίσο με 157,5 μέτρα (κατ’ άλλους 164 μ.). Τα 252.000 στάδια ισούνται με 39.690 χιλιόμετρα. Με σημερινές δορυφορικές μετρήσεις προκύπτει, πως ο μέσος όρος της περιμέτρου της Γης είναι 40.048 χιλιόμετρα.

ΤΑ 2Ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Επιμέλεια: Χρήστος Κάτσικας

  

Το Βρετανικό Υπουργείο Επιχειρήσεων, Καινοτομίας και Δεξιοτήτων ζήτησε πρόσφατα από μια ομάδα επιστημόνων που ασχολούνται με τις τεχνολογίες του μέλλοντος να περιγράψουν πώς η τεχνολογική και επιστημονική πρόοδος θα επηρεάσει τα σημερινά επαγγέλματα.

Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν από την ομάδα Fast Future Research στην Έκθεση «Shape of Jobs to Come» και ήταν πραγματικά εκπληκτικά. Η μελέτη παρουσίασε 20 επαγγέλματα, που ενδέχεται να θεωρούνται συνηθισμένα το 2020 ή το 2030 σήμερα όμως ακούγονται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Χειρουργοί που θα κάνουν επεμβάσεις για να δίνουν μεγαλύτερη χωρητικότητα μνήμης στους ανθρώπους, ελεγκτές καιρού, κατασκευαστές ζωντανών ανθρώπινων μελών και  «κάθετοι» αγρότες είναι μόνο μερικά από τα μελλοντικά επαγγέλματα που παρουσιάστηκαν. 

Διαβάστε παρακάτω τη λίστα με τα 20 πιο ενδιαφέροντα επαγγέλματα του μέλλοντος:

• Κατασκευαστές μελών του ανθρώπινου σώματος. Η τεχνολογία θα προχωρήσει αρκετά ώστε να δημιουργούνται ζωντανά ανθρώπινα μέλη με αποτέλεσμα να υπάρξει ανάγκη κατασκευαστών μελών του σώματος, καταστήματα που θα τα πωλούν και θα τα επισκευάζουν.
• Νανο-γιατροί. Πρόοδοι στον τομέα της νανοτεχνολογίας για τη δημιουργία υπο-ατομικών συσκευών και θεραπειών είναι πολύ πιθανόν να φέρουν αλλαγές στην προσωπική περίθαλψη και έτσι θα χρειαστεί μια νέα γενιά νανο-ειδικών ιατρικής που θα διαχειρίζονται τις νέες θεραπείες.
• Αγρότες γενετικά τροποποιημένων τροφίμων. Οι αγρότες νέας γενιάς θα καλλιεργούν φυτά και θα εκτρέφουν ζώα που θα είναι γενετικά τροποποιημένα έτσι ώστε να παράγουν περισσότερη τροφή και να περιέχουν θρεπτικές πρωτεΐνες.
• Διαχειριστές/ σύμβουλοι ηλικιωμένων. Θα χρειαζόμαστε ειδικούς οι οποίοι θα διαχειρίζονται την υγεία και τις ανάγκες του πληθυσμού ηλικιωμένων. Θα μπορούν να χρησιμοποιούν μια σειρά από νέες θεραπείες φαρμάκων, ψυχικής υγείας και εκγύμνασης.
• Χειρούργοι αύξησης της μνήμης. Χειρουργοί θα μπορούν να προσθέσουν επιπλέον μνήμη σε ανθρώπους και να βοηθήσουν αυτούς που είναι υπερβολικά εκτεθειμένοι σε πληροφορίες και χρειάζονται περισσότερη μνήμη για να αποθηκεύουν την ενέργεια.
• Ηθικιστές της Νέας επιστήμης. Καθώς η επιστημονική πρόοδος επιταχύνεται σε τομείς όπως η κλωνοποίηση, ενδέχεται να χρειαστεί μια νέα γενιά ανθρώπων που θα καταλαβαίνουν την επιστήμη και θα βοηθούν την κοινωνία να κάνει ηθικές επιλογές εξέλιξης. Δεν θα είναι πια ζήτημα το αν μπορούμε να κάνουμε κάτι αλλά το αν πρέπει.
• Διαστημικοί πιλότοι, τουριστικοί ξεναγοί και αρχιτέκτονες. Με εταιρείες ήδη πολλά υποσχόμενες στον τουριστικό χώρο, θα χρειαστούμε πιλότους και ξεναγούς του διαστήματος καθώς και αρχιτέκτονες που θα σχεδιάζουν που θα ζούμε και θα εργαζόμαστε. Τρέχοντα έργα στο SICSA (Πανεπιστήμιο του Χιούστον) περιλαμβάνουν ένα θερμοκήπιο στον Άρη, σεληνιακά φυλάκια και οχήματα εξερεύνησης του διαστήματος.
• Κάθετοι αγρότες. Τα κάθετα αγροκτήματα, σε ουρανοξύστες στο κέντρο των πόλεων θα αυξηθούν εντυπωσιακά μέχρι το 2020.
• Ειδικοί αντιστροφής της κλιματικής αλλαγής. Όσο αυξάνονται οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, θα χρειαστούν μηχανικοί – επιστήμονες για να συμβάλουν στη μείωση ή ανατροπή των αποτελεσμάτων. Το φάσμα των επιστημών και τεχνολογιών που χρησιμοποιούν θα περιλαμβάνει, ενδεχομένως, τη συμπλήρωση των ωκεανών με ρινίσματα σιδήρου και την τοποθέτηση γιγαντιαίων ομπρελών που θα εκτρέπουν τις ακτίνες του ήλιου.
• Εφαρμοστές καραντίνας. Εάν ένας θανατηφόρος ιός αρχίσει να εξαπλώνεται ταχέως, λίγες χώρες, και λίγοι άνθρωποι, θα είναι έτοιμοι. Οι νοσοκόμες δεν θα επαρκούν. Καθώς τα ποσοστά θνησιμότητας αυξάνονται και οι πόλεις θα κλείνουν, κάποιος θα αναλαμβάνει τη φύλαξη των πυλών.
• Αστυνομία καιρικών μετατροπών. Η κλοπή σύννεφων για να δημιουργηθεί βροχή, είναι κάτι που ήδη συμβαίνει σε κάποιες γωνιές του πλανήτη και στο μέλλον θα χρειάζονται ειδικά σώματα που θα προστατεύουν τα σύννεφα και θα ελέγχουν ποιος έχει δικαίωμα να ψεκάσει με ιωδίδια (τα ιωδίδια με την πάροδο του χρόνου υφίστανται σε περιορισμένη έκταση διάσπαση, κατά την οποία ελευθερώνεται ιώδιο) αργύρου  για να προκαλέσει βροχή από τα περαστικά σύννεφα.
• Εικονικοί δικηγόροι. Όσο περισσότερο επικοινωνούμε online, τόσο θα αυξάνεται η ανάγκη για ειδικούς δικηγόρους που θα επιλύουν νομικές διαφορές μεταξύ ατόμων που ζουν σε διαφορετικές χώρες με διαφορετικά νομικά συστήματα.
• Εικονικοί διαχειριστές / ψηφιακοί καθηγητές. Ευφυή είδωλα ή χαρακτήρες υπολογιστών (avatar) ενδέχεται να βοηθούν ή ακόμα και να αντικαταστήσουν τους εκπαιδευτικούς στις τάξεις.
• Κατασκευαστές εναλλακτικών οχημάτων. Θα χρειαστούμε σχεδιαστές και κατασκευαστές της επόμενης γενιάς μέσων μεταφοράς, χρησιμοποιώντας εναλλακτικά υλικά και καύσιμα..
• Προσωπικοί παρουσιαστές ειδήσεων. Καθώς το τηλεοπτικό, ραδιοφωνικό και διαδικτυακό περιεχόμενο γίνεται όλο και περισσότερο εξατομικευμένο, θα υπάρχουν θέσεις εργασίας για ανθρώπους που θα εργάζονται με παραγωγούς και διαφημιστές ώστε να δημιουργούν ειδήσεις και θέματα ανάλογα με τα προσωπικά ενδιαφέροντα του καθενός. Η εξατομίκευση θα γίνεται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές ενώ η παρουσίαση των ειδήσεων θα γίνεται από ανθρώπους.
• Καθαρίστριες δεδομένων. Καθώς αυξάνονται τα ηλεκτρονικά δεδομένα και οι πληροφορίες για τον καθένα μας, θα χρειαζόμαστε οπωσδήποτε μια ειδικές καθαρίστριες - ές που θα ξεφορτώνεται με ασφάλεια ό,τι δεν χρειαζόμαστε.
• Οικιακή ηλεκτρονική βοηθός. Οι ηλεκτρονικές βοηθοί θα μας βοηθούν να οργανώνουμε την ηλεκτρονική ζωή μας, θα οργανώνουν τα email μας, θα εξασφαλίζουν την σωστή αποθήκευση των προφίλ, των δεδομένων και των passwords μας.
• Χρηματιστές χρόνου. Ο χρόνος πάντα ήταν χρήμα και υπάρχουν ήδη άνθρωποι που αναλαμβάνουν διαχείριση χρόνου. Στο μέλλον, ενδεχομένως να προκύψουν και αγορές όπου ο χρόνος θα διαπραγματεύεται ως εναλλακτική νομισματική μονάδα.
• Υπάλληλοι κοινωνικής δικτύωσης. Ενδεχομένως να χρειαστούμε εργαζόμενους που θα αναλάβουν ανθρώπους που έχουν υποστεί τραύματα ή έχουν μπει στο περιθώριο της κοινωνικής δικτύωσης.
• Προσωπικοί μάνατζερ. Αυτή η δουλειά θα είναι προέκταση του ρόλου που σήμερα παίζουν οι στυλίστες και οι μάνατζερς των διασημοτήτων. Θα είναι ο υπεύθυνος για την δημιουργία της προσωπικής μας «μάρκας» χρησιμοποιώντας κοινωνική δικτύωση και άλλα μέσα.

                                      

10 σοφά λόγια του Albert Einstein

"Κάθε μέρα υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι η εσωτερική και εξωτερική ζωή μου βασίζονται σε κόπους άλλων ανθρώπων, ζωντανών και νεκρών, και θα πρέπει να καταβάλλω δυνάμεις, προκειμένου να δώσω στο ίδιο μέτρο με αυτά που έχω λάβει και συνεχίζω να λαμβάνω." – Albert Einstein.

Ο Albert Einstein ήταν ένας καταπληκτικός φυσικός. Ανακάλυψε τόσες πολλές οικουμενικές αρχές και εξισώσεις, που ήταν πολύ μπροστά από κάθε άλλον συνάδελφο επιστήμονα της εποχής του. Αλλά είναι επίσης γνωστός και για ένα άλλο πράγμα. Κάτι το οποίο έκανε τους ανθρώπους να τον λένε μεγαλοφυΐα. Τα λόγια του. Ο καθηγητής Einstein, ήταν ένας φιλόσοφος που καταλάβαινε ξεκάθαρα τους νόμους της επιτυχίας και τους εξηγούσε με την ίδια ευκολία που εξηγούσε και τις εξισώσεις του. Ορίστε μια λίστα με δέκα, από τα εκατοντάδες, υπέροχα πράγματα που έχει πει. Δέκα χρυσά μαθήματα που μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις στην καθημερινή σου ζωή.

01.  Ένα άτομο που δεν έχει κάνει ποτέ λάθος, ποτέ δεν προσπάθησε για κάτι.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν δοκιμάζουν νέα πράγματα λόγω του φόβου της αποτυχίας. Η αποτυχία δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβάσαι. Συχνά οι χαμένοι είναι αυτοί που μαθαίνουν περισσότερα για την νίκη, από ότι οι νικητές. Τα λάθη μας, πάντα μας δίνουν ευκαιρίες να μάθουμε και να αναπτυχθούμε.

02.  Η μόρφωση είναι αυτό που απομένει, όταν κάποιος ξεχάσει αυτά που έμαθε στο σχολείο.
Σε 30 χρόνια από τώρα, πιθανότατα δεν θα θυμάσαι ποια κεφάλαια έκανες στο μάθημα της φυσικής. Θα θυμάσαι μόνο ότι μαθαίνεις στην πορεία. Τα μαθήματα ζωής θα μείνουν για πάντα μαζί σου. Η αληθινή εκπαίδευση ξεκινάει από μέσα σου.

03.  Είμαι αρκετά καλλιτέχνης για να μπορώ να ζωγραφίζω ελεύθερα στην φαντασία μου. Η φαντασία είναι πιο σημαντική από την γνώση. Η γνώση είναι περιορισμένη. Η φαντασία περικυκλώνει τον κόσμο.
Όταν αναλογιστείς πόσο μακριά, εμείς οι άνθρωποι, έχουμε φτάσει, από την προϊστορική εποχή των σπηλαίων στις τρομερές τεχνολογικές εξελίξεις, θα αισθανθείς την δύναμη της φαντασίας. Αυτό που έχουμε σήμερα, χτίσθηκε από την φαντασία των προγόνων μας. Αυτά που θα έχουμε στο μέλλον, θα χτισθούν από την φαντασία την δικιά μας.

04.  Το μυστικό της δημιουργικότητας είναι να ξέρεις πως να κρύβεις τις πηγές σου.
Η δημιουργικότητα και η μοναδικότητα συχνά εξαρτώνται από το πόσο καλά θα κρύψουμε τις πηγές μας. Μπορείς να εμπνευστείς και να επηρεαστείς από άλλους σπουδαίους ανθρώπους, αλλά όταν θα είσαι στην σκηνή με όλο το πλήθος να σε παρακολουθεί, πρέπει να γίνεις μια μοναδική, ατομική δύναμη που έχει μάθει διαφορετικά πράγματα, από διαφορετικούς ανθρώπους.

05. Η αξία ενός ανθρώπου θα πρέπει να εξετάζεται με βάση ότι δίνει και όχι ότι μπορεί να λάβει. Προσπάθησε να μην γίνεις ένας άνθρωπος της επιτυχίας, αλλά ένας άνθρωπος της αξίας.
Αν σκεφτείς τους 5 κορυφαίους ανθρώπους στον κόσμο, θα δεις ότι έχουν προσθέσει κάτι που έχει αξία για τον κόσμο. Όταν ο σκοπός σου είναι η συμβολή και η προσθήκη αξιών στον κόσμο, θα ανεβαίνει υψηλότερα και το επίπεδο ζωής σου.

06.  Υπάρχουν δυο τρόποι για να ζήσεις. Μπορείς να ζήσεις σαν τίποτα να μην είναι θαύμα ή μπορείς να ζήσεις σαν το οτιδήποτε να είναι ένα θαύμα.
Όταν τίποτα δεν είναι θαύμα, αποκτάς την δύναμη να κάνεις οτιδήποτε θελήσεις και δεν έχεις κανένα όριο. Και όταν τα πάντα είναι θαύμα, σταματάς για να θαυμάσεις ακόμα και τα μικρότερα πράγματα στον κόσμο. Με το να βλέπεις τα πράγματα και από τις δυο οπτικές, θα σου δώσει μια παραγωγική και ευτυχισμένη ζωή.

07.  Όταν εξετάζω τον εαυτό μου και τον τρόπο σκέψης μου, έρχομαι στο συμπέρασμα ότι το χάρισμα της φαντασίας σημαίνει περισσότερα για εμένα από οποιοδήποτε ταλέντο για αφηρημένη, θετική σκέψη.
Το να ονειρεύεσαι για όλα τα σπουδαία πράγματα που μπορείς να καταφέρεις, είναι το κλειδί για μια ζωή γεμάτη με θετικότητα. Άφησε την φαντασία σου να καλπάσει ελεύθερη και δημιούργησε ένα κόσμο στον οποίο θα ήθελες να είσαι μέσα.

08.  Για να είναι κάποιος ένα άψογο μέλος ενός κοπαδιού προβάτων, πρέπει να είναι πάνω από όλα πρόβατο.
Αν θέλεις να γίνεις ένας πολύ επιτυχημένος επαγγελματίας, θα πρέπει να ξεκινήσεις μια επιχείρηση αμέσως. Το να εύχεσαι να γίνεις ένας, αλλά να φοβάσαι τις συνέπειες δεν θα βοηθήσει. Το ίδιο ισχύει για τα πάντα. Για να κερδίσεις ένα παιχνίδι, πρέπει πάνω από όλα να παίξεις το παιχνίδι.

09.  Πρέπει να μάθεις τους κανόνες του παιχνιδιού. Μετά θα πρέπει να παίξεις καλύτερα από κάθε άλλον.
Μάθε τους κανόνες του παιχνιδιού και ξεκίνα να παίζεις όσο καλύτερα μπορείς. Μείνε ανταγωνιστικός, σαν να εξαρτάται η ζωή σου από αυτό. Και μετά από λίγο δεν θα έχεις κανένα να ανταγωνιστείς, παρά τον εαυτό σου. Σε αυτό το σημείο, γίνε ακόμα καλύτερος.

10.  Το σημαντικό πράγμα είναι να μην σταματήσεις να κάνεις ερωτήσεις. Η περιέργεια έχει τον λόγο της που υπάρχει.
Οι ευφυείς άνθρωποι ρωτάνε. Συνέχισε να αμφισβητείς τον εαυτό σου και τους άλλους, για να βρεις απαντήσεις. Αυτό θα βοηθήσει να αποκτήσεις γνώσεις και να αναπτυχθείς σε όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Διαβάστε βιβλία, κάνει καλό

Τα βιβλία πέρα από πηγή πνευματικού και γλωσσικού πλούτου και πλούτου πληροφοριών, εξάπτουν τη φαντασία, τονώνουν την πνευματικότητα και την εγρήγορση του νου, τονώνουν τη μνήμη και μας φέρνουν σε επαφή με μια πλευρά του εαυτού μας που ενδεχομένως να μη γνωρίζαμε ότι υπάρχει. Δείτε μια μικρή λίστα με τα 4 βασικά οφέλη που προσφέρει το διάβασμα.

1. Η ανάγνωση βιβλίων μας κάνει πιο έξυπνους.
Έρευνες που έχουν γίνει σε παιδιά, έχουν αποδείξει ότι τα βιβλία βοηθούν στην εστίαση της προσοχής και την ικανότητα συγκέντρωσης, ενώ βοηθούν ακόμη τα παιδιά να σκέφτονται πιο καθαρά.

2. Γινόμαστε πιο ήρεμοι κι ευγενικοί.
Μέσα από τις σελίδες των βιβλίων μεταφερόμαστε έξω από τη «ζώνη άνεσής μας» σε άλλες καταστάσεις και πολιτισμούς, κάτι που μας βοηθά να αναπτύξουμε την ενσυναίσθησή μας για τους άλλους.

3. Μας βοηθούν να αποβάλλουμε το άγχος.
Σύμφωνα με μια έρευνα του 2009 που διεξήγαγε το πανεπιστήμιο του Σάσσεξ, και την οποία επικαλείται η Huffington Post, το διάβασμα ήταν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ξεπεράσει κανείς το στρες, αφήνοντας πίσω δραστηριότητες όπως: να πιει κανείς ένα ζεστό ρόφημα ή να βγει έξω για περπάτημα. Ακόμη, οι λέσχες βιβλίων δημιουργούν ένα αίσθημα κοινωνικής ένταξης και οδηγούν στη δημιουργία φιλικών δεσμών. Και τα δύο αυτά αποτελούν εξαιρετικούς τρόπους για να απαλλαγεί κανείς από το στρες που νιώθει.

4. Ενισχύει την υγεία του εγκεφάλου.
Το διάβασμα βοηθά στην πρόληψη της γήρανσης του εγκεφάλου. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι μανιώδεις αναγνώστες ενισχύουν τη μνήμη τους, επιβραδύνοντας το ρυθμό εξασθένισής της που συμβαίνει με το πέρασμα του χρόνου.

Κ.ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ

Η απαισιοδοξία, η  υποβολή και ο ελεγειακός τόνος

---

Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης και υπόλοιποι ποιητές της γενιάς του 1920 εκφράζουν μια νέα αισθητική, στρέφονται προς την εσωτερικότητα τους, τονίζουν την αίσθηση της ανίας και την ανάγκη φυγής. Ο μελαγχολικός τόνος της ποίησης τους είναι και ο απόηχος των ιστορικών γεγονότων στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων της εποχής. Αιωρούνται ανάμεσα στη γη και στο όνειρο, στην ύπαρξη και την ανυπαρξία.

Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης είναι μια χαμηλή φωνή μοναδικής ευαισθησίας. Στην ποίηση του η κυριαρχεί το αίσθημα του αδιεξόδου, της φθοράς, ο ελεγειακός τόνος, η μουσικότητα, η συνεχής παρουσία ενός ασαφούς και ανίατου τραύματος και η αδυναμία επικοινωνίας με την κοινωνική πραγματικότητα. Τον Κ. Γ. Καρυωτάκη και τους υπόλοιπους νεοσυμβολστές, τους δυσαρεστούν οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, αλλά δεν εκφράζουν κάποια μορφή αντίστασης προς αυτές. Σε αντίθεση με τους σύγχρονούς τους Άγγελο Σικελιανό, Κώστα Βάρναλη και Νίκο Καζαντζάκη, οι οποίοι μέσω της τέχνης τους εκφράζουν ένα νέο όραμα, οι νεοσυμβολιστές είναι απαλλαγμένοι από ιδανικά και ψευδαισθήσεις αλλαγής.

Επηρεασμένος από τον γαλλικό συμβολισμό, αξιοποιεί την τεχνική της υποβολής. Επιδιώκει την ηθελημένη ασάφεια, καθώς δεν τον απασχολεί να δώσει ένα ξεκάθαρο νόημα και εργάζεται για την «περιρρέουσα ατμόσφαιρα». Ακόμη, στην ποίηση του κυριαρχούν τα σύμβολα και τα μοτίβα του χαμένου ονείρου και του χρόνου.

Τέλος, τα ποιήματά του διακρίνονται από μετρική αρτιότητα. Χρησιμοποιεί τις περισσότερες φορές την ομοιοκαταληξία. Δουλεύει πάρα πολύ τον στίχο του και προσπαθεί να συνδυάσει περιεχόμενο και μορφή. Δεν ανανέωσε τον ποιητικό στίχο αλλά εξέφρασε την πίεση και το αδιέξοδο που είχε προκαλέσει η παραδοσιακή φόρμα. Βασικό χαρακτηριστικό της γενιάς του 1920 είναι η ανανεωτική τους τάση και η ρήξη τους με τις παραδοσιακές μορφές.

Ο νεοαστικός ρεαλισμός, η ταπεινή τέχνη χωρίς ύφος και η σάτιρα

---

Με τόνους αβρούς εκφράζει την κοινωνική αμφισβήτηση και την υπαρξιακή αγωνία. Ο ρεαλισμός και συγκεκριμένα ο νεοαστικός ρεαλισµός, όπως αναφέρει ο κριτικός και ομότεχνος του Τέλλος Άγρας, διέπει το έργο του Κ. Γ. Καρυωτάκη. Η συνηθέστερη πλευρά του νεοαστικού ρεαλισµού στο έργο του είναι η ιεραρχία, η υπαλληλία, το γραφείο και η  γραφειοκρατία.

[… Και μοναχά η τιμή τους απομένει,
όταν ανηφορίζουνε τους δρόμους,
το βράδυ στις οχτώ, σαν κουρντισμένοι. 

Παίρνουν κάστανα σκέφτονται τους νόμους,
σκέπτονται το συνάλλαγμα τους ώμους
σηκώνοντας οι υπάλληλοι, οι καημένοι. ]

Δημόσιοι υπάλληλοι, Ελεγεία και Σάτιρες, 1927

Τα ποιήματα ποιητικής κατέχουν μεγάλο μέρος του έργου του. Δεν είναι λίγες οι φορές που προσπαθεί να αναζητήσει και να  δοκιμάσει και όρια και τις δυνατότητες του ποιητικού λόγου. Οι υπόλοιποι νεοσυμβολιστές ή νεορομαντικοί τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούν τον ποιητικό λόγο ως μέσω επικοινωνίας με την κοινωνική πραγματικότητα. Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης περνάει στον αντίποδα. Απαξιώνει και σαρκάζει οτιδήποτε μπορεί να φέρει την ανακούφιση, ακόμη και την ίδια την ποίηση. Η ποιητική διαδικασία είναι για αυτόν ατελέσφορη. Ο ποιητικός λόγος είναι ανολοκλήρωτος, ακυρωμένος και ανίκανος να εκφράσει τα συναισθήματα του ποιητικού υποκειμένου. Επισημαίνει την αδυναμία της ποίησης να αποτρέψει τη συγκρουσιακή και τελικά αδιέξοδη σχέση με την πραγματικότητα. Η τέχνη της ποίησης, πλέον, είναι «τὸ καταφύγιο ποὺ φθονοῦμε». Επιπλέον, χλευάζει τις υπερβατικές ιδιότητες της ποίησης και του ποιητή.

Η τεχνική της ειρωνείας, του σαρκασμού και του αυτοσαρκασμού βοηθούν τον ποιητή να εκφράζει την απογοήτευση και να προβάλλει τη κοινωνική διαμαρτυρία. Αυτές οι τεχνικές κυριαρχούν στην τελευταία του ποιητική συλλογή Ελεγεία και Σάτιρες. Όσα έχει θρηνήσει στο παρελθόν θα γίνουν τώρα αντικείμενο σαρκασμού, καθώς δεν μπορεί να βρεθεί καμία παρηγορία για τον ποιητή. Ο θάνατος καθίσταται επιθυμητός παρά τον φόβο που προκαλεί ορισμένες φορές. Σε πολλά ποιήματα θεματοποιείται ο θάνατος και η αυτοχειρία. Χαρακτηριστικά είναι τα ποιήματα Εμβατήριο Πένθιμο και Κατακόρυφο, Ιδανικοί Αυτόχειρες και Δικαίωσις.

Η πρόσληψη του έργου του και ο καρυωτατακισμός

---

Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης δημιούργησε ένα ολόκληρο κλίμα μιμητών και επηρέασε όσο ελάχιστοι την φυσιογνωμία της μοντέρνας ποίησης. Η διαδρομή πρόσληψης του έργου του παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Αρχικά, ο καρυωτακισμός ορίστηκε ως στάσιμη και αρνητική μίμηση του έργου του, μίμηση που πήρε διαστάσεις μόδας για σχεδόν μια εφταετία μετά την αυτοκτονία του. Ο ποιητής αναγνωριζόταν ως ιδανικός εκπρόσωπος αυτής της χαμένης γενιάς.

Ο Φώτης  Πολίτης με άρθρα του στην εφημερίδα Πολιτεία κατηγορούσε τη νέα γενιά ποιητών για άκρατο ατομικισμό και παρακμή. Η απαισιοδοξία και η παραίτηση του Κ. Γ. Καρυωτάκη βρέθηκε στο στόχαστρο της ηγετικές γενιάς του 1930. Αιχμηρές είναι οι κριτικές του Ανδρέα Καραντώνη, Βάσου Βαρίκα, Κ. Θ. Δημαρά, Γιώργου Θεοτοκά, Δημήτρη Νικολαρεϊζη, Βασίλη Ρώτα και Μάρκου Αυγέρη. Βέβαια, δεν στρέφονται πάντα εναντίον του Κ. Γ. Καρυωτάκη αλλά της απαισιόδοξης ρητορικής του. Ειδικότερα, ο Ανδρέας Καραντώνης πιστεύει ότι το έργο του δεν επιδρά αρνητικά ως ποιητική αλλά ως στάση ζωής.

Αντίθετος με το  αντικαρυωτακικό κλίμα έρχεται ο Γιάννης Ρίτσος. Η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου εμφανίζει πλήθος καρυωτακικών στοιχείων και μοτίβων, ιδιαίτερα στις πρώτες ποιητικές συλλογές Τρακτέρ και Πυραμίδες. Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης αντικρούοντας την απόρριψη του ποιητή από συντηρητικούς κριτικούς και λογοτέχνες της εποχής, το 1938 δηλώνει στο Ελεύθερο Βήμα :

Κάποιες βραδινές ώρες, που η πικρία και η μοναξιά δεσπόζουν στην ψυχή μας, τα Ελεγεία και Σάτιρες μας περιμένουν κάτω από την αρχαία λάμπα. Τέτοιες στιγμές δε θα λείψουν ποτέ απ’ τη ζωή μας. Μαζί μ’ αυτές θα ζει για πάντα κι ο Καρυωτάκης.

Η όψιμη αναγνώριση του ποιητή της παρακμής

---

Η γενιά του 1960 ή η αποκαλούμενη από τον Βύρωνα Λεοντάρη γενιά της ήττας, ένιωσε να εκφράζεται από τους  αδικημένους της γενιάς του 1920. Οι επιδράσεις του αυτόχειρα ποιητή εντοπίζονται στον Τίτο Πατρίκιο, στον Μανώλη Αναγνωστάκη και ακόμη περισσότερο στον Άρη Αλεξάνδρου. Η δεκαετία του 1960 αποδεικνύεται αποφασιστική για την όψιμη αναγνώριση του ποιητή. Την δεκαετία αυτή ο Γ. Π. Σαββίδης εκδίδει την δίτομη  φροντισμένη έκδοση του καρυωτακικού έργου. Οι υπερρεαλιστές Ανδρέας Εμπειρίκος και Νίκος Εγγονόπουλος θα μιλήσουν θετικά για τον ποιητή και θα τον εντάξουν στο γενεαλογικό τους δέντρο.

Το 1984 ο Μίκης Θοδωράκης, έχοντας μελοποιήσει ήδη τους νομπελίστες ποιητές Γιώργο Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη, εργάζεται με τη χαμηλόφωνη φωνή του Κ. Γ. Καρυωτάκη. Τον δίσκο ερμηνεύει ο Βασίλης Παπκωνσταντίνου. Η μελοποίηση των ποιημάτων από τον Μίκη Θοδωράκη βοήθησε με τη σειρά της στην αναγνώριση του Κ. Γ. Καρυωτάκη ως ποιητή μεγάλης δυναμικής.

Το 1990 ο Μανώλης Αναγνωστάκης εκδίδει την προσωπική ανθολογία Η Χαμηλή Φωνή: τα λυρικά μιας περασμένης εποχής στους παλιούς ρυθμούς. Στο τελευταίο αυτό εκδοτικό εγχείρημα ο Αναγνωστάκης ανθολογεί ποιητές της χαμηλής φωνής, ανάμεσα στους οποίους ανήκουν πολλοί ποιητές του 1920 και φυσικά ο Κ. Γ. Καρυωτάκης. Η χειρονομία του Μανώλη Αναγνωστάκη για την ανάδειξη της ελάσσονος ποίησης είναι ενδεικτική της στάσης της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς προς τον Κ. Γ. Καρυωτάκη.

Οι μελετητές παρατήρησαν ότι η το καρυωτακικό διακείμενο συνεχίζει να εντοπίζεται και στη δεύτερη μεταπολεμική γενιά. O Ευριπίδης Γαραντούδης κάνει λόγο για «νεοκαρυωτακισμό» και αναφέρει ότι ο  Κ. Γ. Καρυωτάκης είναι «ο μοναδικός Έλληνας ποιητής του οποίου όχι τόσο το ποιητικό έργο όσο η μυθοποιημένη μορφή αποτέλεσε για τη γενιά του 1970 πόλο έλξης και σημείο ρητής αναφοράς». Αυτή τη φορά, λοιπόν, οι επιδράσεις του στη γενιά της αμφισβήτησης προέρχονται από τη μυθοποιημένη μορφή του και την παγίωση του ως σύμβολο της κοινωνικής διαμαρτυρίας και του ποιητικού αδιεξόδου.

ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 12 Ιουνίου. 

Η ημέρα καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασία, με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας και πιο συγκεκριμένα τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης παιδιών. 

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περίπου 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, που έχει στήσει μια γέφυρα μεταφοράς παιδιών από τις αναπτυσσόμενες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες.Η 12η Ιουνίου είναι, επίσης, αφιερωμένη στα παιδιά της αφρικανικής ηπείρου, που στην πλειοψηφία τους εργάζονται από πολύ τρυφερές ηλικίες και κάτω από αντίξοες συνθήκες.Το 1999 οι περισσότερες χώρες - μέλη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας υπέγραψαν μια συμφωνία που υποχρέωνε όλες τις πλευρές να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο της παιδικής εργασίας. Έως σήμερα, όμως, τα αποτελέσματα αυτής της συμφωνίας δεν έχουν γίνει ορατά.Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, ένα στα έξι παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την ψυχική και σωματική του υγεία. 73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.

Περίπου 171 εκατομμύρια παιδιά στον πλανήτη εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, αναφέρει έκθεση της UNICEF. Περιλαμβάνονται στα κατ' εκτίμηση 246 εκατομμύρια εργαζόμενα παιδιά, κάτω των 18 ετών, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να μορφώνονται στις σχολικές αίθουσες, αποκτώντας εφόδια για μια καλύτερη ζωή.

«Παιδιά ακόμη και πέντε ετών δουλεύουν εξοντωτικά ωράρια, εξορύσσοντας βράχια, χρυσάφι, διαμάντια και πολύτιμα μέταλλα στην Αφρική, στην Ασία και τη Νότια Αμερική, διατρέχοντας μόνιμο κίνδυνο να πεθάνουν λόγω εργατικού ατυχήματος, να τραυματισθούν ή να μετατραπούν σε χρονίως ασθενή.

Η UNICEF  ξεκίνησε κοινή προσπάθεια με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας σε φτωχές χώρες του πλανήτη, με στόχο τον τερματισμό της εργασίας παιδιών σε ορυχεία και λατομεία και την εγγραφή τους σε σχολεία.Σύμφωνα με τη UNICEF σχεδόν το ένα στα έξι παιδιά ηλικίας 5-14 ετών στον κόσμο θεωρούνται πως εμπλέκονται σε μορφές παιδικής εργασίας.

Η υποσαχάρια Αφρική είναι η περιοχή με τα υψηλότερα ποσοστά παιδιών που εργάζονται σε όλο τον κόσμο. Σε 18 χώρες αυτής της περιοχής που διαθέτουν στοιχεία για την παιδική εργασία, το 38% όλων των παιδιών μεταξύ 7 και 14 ετών απασχολούνται σε εργασίες που είναι επιβλαβείς για την ανάπτυξή τους. Από αυτά τα παιδιά, τα μισά (20% του συνόλου) πηγαίνουν στο σχολείο, ενώ το άλλο 18% ασχολούνται μόνο με την εργασία.

Παρά το γεγονός ότι πολλά παιδιά καταφέρνουν να συνδυάσουν εργασία και φοίτηση στο σχολείο, υπάρχει ένας σαφής συσχετισμός μεταξύ των δύο. Στις ίδιες χώρες με διαθέσιμα στοιχεία, όπου υπάρχει υψηλό ποσοστό παιδιών που εργάζονται, η φοίτηση στο σχολείο τείνει να είναι χαμηλή. Ως ακραία παραδείγματα αυτής της κατανομής, είναι η Σουαζιλάνδη, με ποσοστό σχολικής φοίτησης 78% και ποσοστό παιδικής εργασίας 10%, και ο Νίγηρας, με ποσοστό σχολικής φοίτησης 30% και ποσοστό παιδικής εργασίας 72%.

Στην Ελλάδα, περί τα 50.000 ανήλικα παιδιά δουλεύουν σε μαγαζιά, βιοτεχνίες, εργοστάσια, αγροτικές εργασίες, ενώ κάθε χρόνο 10.000 παιδιά εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση και χάνουν το δικαίωμά τους σ' ένα μέλλον ίσων ευκαιριών.

ΑΠΟ ΤΟΝ Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ

 Όχι και «βιώσιμο χρέος» !

«Βιώσιμος» = «αυτός που έχει τη δυνατότητα ή μεγάλες πιθανότητες να επιζήσει, να επιβιώσει»

Παλεύουμε ως χώρα και δοκιμαζόμαστε και εκλιπαρούμε τους δανειστές να δείξουν κατανόηση ώστε να γίνει το χρέος μας βιώσιμο; Μα βιώσιμος σημαίνει (ο ορισμός που δίνω στο λεξικό μου) «αυτός που έχει τη δυνατότητα ή μεγάλες πιθανότητες να επιζήσει, να επιβιώσει». Με αυτή την έννοια ζητάμε λ.χ. «να βρεθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση για το Kυπριακό». Μ’ αυτό το πνεύμα μιλάμε και για «βιώσιμες επιχειρήσεις» ή για «βιώσιμη κυβέρνηση». Αυτό, λοιπόν, ζητούμε γλωσσικά και για το χρέος μας; Να επιβιώσει (μη τυχόν και μάς λείψει) και να μακροημερεύσει (βοήθειά μας…); Προφανώς, εννοιολογικά, σημασιολογικά και πραγματολογικά μιλάμε για άλλο αίτημα : να γίνει το χρέος μας διαχειρίσιμο, να μπορούμε να το διαχειριστούμε σύμφωνα με τις δυνατότητες που έχουμε και, κυρίως, να μειωθεί και να πάψει να είναι εθνικός βραχνάς. Δεν θέλουμε επ’ ουδενί να είναι βιώσιμο· θέλουμε να είναι εξυπηρετήσιμο, να μπορούμε να ανταποκριθούμε κατά το δυνατόν στις υποχρεώσεις που επιβάλλει και, τελικά, προσδοκούμε και επιδιώκουμε με τις απαραίτητες ρυθμίσεις να γίνει αντιμετωπίσιμο. Όχι βιώσιμο, προς Θεού! Κι αν αυτό πρέπει να πάψει να εξαρτάται από την τρόικα, ας το επιχειρήσουμε κι αυτό όσο δύσκολο κι αν είναι, αφού προηγουμένως –παρεμπιπτόντως– λύσουμε στην επικοινωνία μας το εύκολο θέμα τής κλίσης και τής χρήσης αυτής τής λέξης.

 Όχι και «ένοικος τάφου» !

Επειδή λέγεται, γράφεται και ακούγεται κατά κόρον ο χαρακτηρισμός «ένοικος τού τάφου» στην Αμφίπολη και πιθανολογείται σωρεία «ενοίκων» τού έξοχου ταφικού αυτού μνημείου, ας σημειώσουμε –για να μη εντείνουμε το θρίλερ και από γλωσσικής πλευράς– ότι προκειμένου για τάφους δεν μιλούμε για «ένοικο τού τάφου»! Πάσης μορφής τάφος δεν «ενοικείται» από κάποιον. Ενοίκους έχει –ευτυχώς– μόνο ένα δωμάτιο, ένα σπίτι, μια πολυκατοικία, ένα ξενοδοχείο κ.λπ., δηλ. ζωντανούς που διαμένουν και ζουν μέσα. Με τους τάφους είναι, δυστυχώς, διαφορετικά τα πράγματα. Ο τάφος έχει νεκρό ή νεκρούς, έστω και μεγαλόσχημους («πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα…»), αλλά όχι ενοίκους. Ένας τάφος επίσης μπορεί να ανήκει σε κάποιον, όχι ως μακάβρια ιδιοκτησία, αλλά ως αναφορά στο όνομα τού ταφέντος, ως αναφορά σε κάποιον νεκρό, θαμμένο εκεί.

Επειδή (κατά τη γνωστή ρήση), όλοι θέλουμε να πάμε στον παράδεισο, αλλά κανείς δεν βιάζεται, ας αποφεύγουμε την αναφορά σε «ενοίκους τάφου», έστω και τής Αμφιπόλεως… Θεός φυλάξοι!

 κανείς δεν – ουδείς δεν

Ο προσεκτικός χρήστης τής ελληνικής γλώσσας πρέπει να αποφύγει διατυπώσεις όπως «Ουδείς δεν ανέφερε ότι το ύψος τού δανείου ῆταν πολύ μεγαλύτερο». Αντ’ αυτού θα πρέπει να πει είτε «Ουδείς ανέφερε ότι ...» είτε «Κανείς δεν ανέφερε ότι...». Αυτό συμβαίνει γιατί στο ουδείς (ουδεμία, ουδέν) ενυπάρχει άρνηση που δεν επιτρέπει και δεύτερη άρνηση. Έτσι δεν είναι σωστό να πούμε «Δεν επιτρέπεται ουδεμία αντίρρηση επί τού θέματος», αλλά «Ουδεμία αντίρρηση επιτρέπεται επί τού θέματος». Ούτε είναι σωστό να πούμε «Ουδέν μέτρο δεν μπορεί να λύσει από μόνο του το πρόβλημα τής ανεργίας», αλλά «Ουδέν μέτρο μπορεί να λύσει από μόνο του το πρόβλημα τής ανεργίας».

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μπορεί ο ομιλητής να χρησιμοποιήσει την αντωνυμία κανείς (καμία, κανένα), η οποία συνοδεύεται από άρνηση. Έτσι, μπορούμε να πούμε «Καμία αντίρρηση δεν επιτρέπεται επί τού θέματος», καθώς και «Κανένα μέτρο δεν μπορεί να λύσει άπό μόνο του το πρόβλημα τής ανεργίας». 

Σημειώνεται ότι οι δύο εκφορές στην ορθή τους χρήση διαφέρουν κατά το ότι η άρνηση με το «ουδείς» δηλώνει έντονη, εμφατική άρνηση, ενώ η άρνηση «κανείς δεν» είναι κανονικά απλή άρνηση, χωρίς εμφατική χροιά, μολονότι ανάγεται ετυμολογικά στη φράση κἄν εἷς «ακόμη και ένας, ούτε καν ένας» που και έμφαση θα μπορούσε να δηλώνει και άρνηση δεν θα δικαιολογούσε. Τελικά, το κανείς εξελίχθηκε σε αόριστη αντωνυμία (νομίζει κανείς, θα έλεγε κανείς) που ισοδυναμεί με την αντωνυμία «τις» τής αρχαίας και χρησιμοποιείται συχνά σε ερωτήσεις (με ζήτησε κανείς ; ) και, βεβαίως, σε αρνήσεις (δεν σε ζήτησε κανείς).

 γενόσημα : ένας ατυχής - ακατάληπτος γλωσσικός όρος

Κοντά στα πρωτότυπα (ή ακριβέστερα πρωτοτυπικά) φάρμακα (χαρακτηρισμός που ισχύει για ορισμένο χρονικό διάστημα), τα φάρμακα που φέρουν ορισμένη εμπορική επωνυμία, κοντά δηλ. στα επώνυμα φάρμακα (“branded drugs”), υπάρχουν και τα generic drugs, που έχουν την ίδια δραστική ουσία, αλλά όχι και την ίδια εμπορική επωνυμία, αφού παράγονται από άλλες φαρμακευτικές εταιρείες.
Αυτά τα ταυτόσημα (identical) ως προς τη δραστική θεραπευτική ουσία φάρμακα που ανήκουν στην ίδια γενική κατηγορία, στην ίδια έννοια γένους (generic) ονομάστηκαν (από κάποιους) γενό-σημα, ως σημαίνοντα γένος και όχι (εμπορικό) είδος φαρμάκου. Ωστόσο, μια ονομασία δεν κρίνεται από το σκεπτικό που οδήγησε στο πλάσιμό της, αλλά από τη δηλωτική ικανότητά της, από τη δηλωτικότητα και τη διαφάνεια που έχει γλωσσικά ώστε να γίνεται αντιληπτή από τους απλούς χρήστες. Αυτό δεν ισχύει με τον όρο γενόσημα. Ο όρος αυτός είναι κρυπτικός, παρασυνδέεται με γένεση ή και γέννηση πραγμάτων και καταλήγει στο να είναι σκοτεινός, ακατάληπτος και παροδηγητικός. Να διερωτώνται και να ρωτούν όλοι τι σημαίνει...
Τα εν λόγω φάρμακα –σύμφωνα με την αντίθεσή τους προς τα πρωτότυπα ή πρωτοτυπικά και βάσει τής ίδιας δραστικής ουσίαςπου περιέχουν– είναι προτιμότερο να ονομαστούν:
ομοιοδραστικά (αφού έχουν την ίδια δραστική ουσία).
Θα μπορούσαν επίσης να ονομαστούν παράγωγα (ενν. των πρωτοτύπων) ή ακόμη και αντιτυπικά (κατ’ αντίθεση προς τα πρωτοτυπικά).
Οτιδήποτε εκτός από το ακατάληπτο και παροδηγητικό γενόσημα!

Ποιοι ήταν οι μεγαλύτεροι εξερευνητές και θαλασσοπόροι;

Το νερό καλύπτει το 71% της συνολικής επιφάνειας της Γης, δηλαδή είναι ένα από τα κυρίαρχα στοιχεία του πλανήτη μας! Σήμερα όλοι σχεδόν οι ωκεανοί, οι θάλασσες και τα πελάγη είναι χαρτογραφημένα μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Μέχρι και το τελευταίο βραχάκι ή ξέρα είναι καταγεγραμμένη σε χάρτες και πορτολάνους. Αφήστε δε, που το Google Earth μας επιτρέπει να δούμε ανά πάσα στιγμή όποια περιοχή του πλανήτη θέλουμε.

Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Χρειάστηκε το θάρρος, το όραμα και η αποφασιστικότητα μερικών σπάνιων ανθρώπων οι οποίοι ήταν έτοιμοι να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να εξερευνήσουν όχι μόνο τα όρια του πλανήτη αλλά και τα όρια της ανθρώπινης θέλησης. Το ερώτημα που προκύπτει είναι… γιατί; Ίσως γιατί αυτό τους έκανε περισσότερο ευτυχισμένους!

Ποιοι ήταν όμως οι μεγαλύτεροι εξερευνητές και θαλασσοπόροι;

Βάσκο ντα Γκάμα

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα ήταν ο πρώτος που πραγματοποίησε τον περίπλου της Αφρικής, συνδέοντας απευθείας την Ευρώπη με τις Ινδίες, ανοίγοντας έτσι νέους εμπορικούς δρόμους.

Το 1497, ξεκίνησε από την Λισσαβόνα με 4 πλοία και αφού πέρασε από το Πράσινο Ακρωτήρι και την Αγία Ελένη έφτασε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική. Αξιοποιώντας τόσο τους ευνοϊκούς ανέμους όσο και τις γνώσεις ενός έμπειρου Αφρικανού πλοηγού, ο Βάσκο ντα Γκάμα έφτασε στις Ινδίες σε κάτι παραπάνω από ένα μήνα, καλύπτοντας μια απόσταση 2.100 ναυτικών μιλίων.

Ο στόλος του, τα πρώτα ευρωπαϊκά πλοία που έφτασαν ποτέ στις Ινδίες, αγκυροβόλησε στις αμμουδερές και γεμάτες φοίνικες παραλίες της Καλκούτα. Ο Βάσκο ντα Γκάμα πραγματοποίησε δύο ακόμη αποστολές στις Ινδίες, το 1502 και το 1524. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας αποστολής πέθανε από ελονοσία στην πόλη Κοτσίν της Ινδίας.

Ο Βάσκο ντα Γκάμα κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους Πορτογάλους θαλασσοπόρους γιατί κατάφερε να σπάσει το μονοπώλιο του εμπορίου των ειδών της Ανατολής που είχαν οι Άραβες και οι Βενετοί, το οποίο πέρασε σταδιακά στους Πορτογάλους.

Χριστόφορος Κολόμβος

Ο Ιταλός θαλασσοπόρος θεωρείται ο άνθρωπος που ανακάλυψε επίσημα την Αμερική, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι οι Vikings και πιθανόν οι Κινέζοι και οι Φοίνικες τον πρόλαβαν αρκετές εκατοντάδες χρόνια νωρίτερα.

Έχοντας τη βεβαιότητα ότι η Γη είναι σφαιρική, ο Κολόμβος άρχισε να μελετά το ενδεχόμενο να φτάσει στην Άπω Ανατολή ακολουθώντας πορεία προς τα δυτικά. Το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου 1492. Ο στόλος του αποτελούνταν από 2 καραβέλες, τις “Niña” και Pinta και τη ναυαρχίδα του βασιλικού στόλου, τη “Santa Maria”.

Το ταξίδι τους κράτησε αρκετά και ήταν γεμάτο περιπέτειες και κινδύνους. Τελικά, ύστερα από δυόμισι περίπου μήνες, στις 13 Οκτωβρίου 1492, έφτασαν σε ένα νησί των Αντιλλών, που το ονόμασε San Salvador. Όταν επέστρεψε φέρνοντας γεωργικά προϊόντα και μερικούς ιθαγενείς, η υποδοχή που του έγινε ήταν θριαμβευτική.

Στη συνέχεια πραγματοποίησε ακόμα 3 ταξίδια αλλά τελικά έπεσε σε δυσμένεια και αποσύρθηκε στο Βαγιαδολίδ όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην αφάνεια. Η συμβολή του όμως στην ανακάλυψη του Νέου Κόσμου άλλαξε τον ρου της ιστορίας.

Φερδινάνδος Μαγγελάνος

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγγελάνος ηγήθηκε της πρώτης αποστολής που κατάφερε να πραγματοποιήσει τον περίπλου της Γης κατά το διάστημα 1519-1522, με την υποστήριξη της Ισπανίας.

Το 1517 ο Μαγγελάνος κατόρθωσε να πείσει τον Ισπανό βασιλιά Κάρολο Α΄ να οργανώσει μια ναυτική αποστολή προς τα Νησιά των Μπαχαρικών, τις σημερινές Μολούκες νήσους στην Ινδονησία.

Όμως η αποστολή αυτή δεν θα ακολουθούσε τη γνωστή πορεία μέσω Ινδικού ωκεανού αλλά θα διέσχιζε τον Ατλαντικό ωκεανό, θα έφτανε στις ακτές της Νότιας Αμερικής και θα αναζητούσε την, άγνωστη ακόμα τότε, θαλάσσια δίοδο που συνδέει τον Ατλαντικό Ωκεανό με τον Ειρηνικό.

Έτσι, ξεκίνησε το 1519 από το λιμάνι Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα. Αφού πέρασε τα Κανάρια νησιά και το Πράσινο Ακρωτήριο έφτασε στις Βραζιλιάνικες ακτές στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Όμως προχωρώντας προς το Νότο και βρίσκοντας έρημες ακτές τα πληρώματα άρχισαν να δυσφορούν. Τότε ο Μαγγελάνος αποκεφάλισε τους στασιαστές ενώ σε 40 ναύτες απέδωσε χάρη.

Μετά από πολλές προσπάθειες ανακάλυψε το πέρασμα προς τον ωκεανό μέσα από έναν πορθμό στο άκρο της Νότιας Αμερικής που πήρε το όνομα του (Στενά του Μαγγελάνου). Ένα μήνα αργότερα μπήκε στο μεγάλο ωκεανό που τον ονόμασε Ειρηνικό, γιατί τον βρήκε πολύ ήσυχο «mar pacifico».

Ο Μαγγελάνος όμως δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το ταξίδι του καθώς σκοτώθηκε σε μια μάχη με ιθαγενείς στο νησί Μακτάν, των Φιλιππίνων. Από τα 5 πλοία και τα περίπου 250 άτομα που ξεκίνησαν μαζί με τον Μαγγελάνο το 1519, μόνο ένα πλοίο με 18 μόλις άνδρες πλήρωμα κατάφεραν να επιστρέψουν στην Ισπανία το 1522, ολοκληρώνοντας έτσι τον πρώτο περίπλου της Γης.

Τζαίημς Κουκ

Ο James Cook έζησε τον 18ο αιώνα και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους εξερευνητές και πλοηγούς όλων των εποχών. Τον Αύγουστο του 1768, ξεκίνησε δυτικά με το Endeavour (ένα πλοίο 30 μέτρων και 100 άτομα πλήρωμα) προς την Ταϊτή, με σκοπό να παρατηρήσει την έκλειψη της Αφροδίτης.

Ο πραγματικός όμως σκοπός της αποστολής ήταν να ανακαλύψει μια άγνωστη έκτη ήπειρο. Αυτό που ανακάλυψε ήταν η Νέα Ζηλανδία και τα Ανατολικά παράλια της Αυστραλίας. Στο δεύτερο ταξίδι του έφτασε πολύ κοντά στην Ανταρκτική αλλά τα μεγάλα παγόβουνα και οι αντίξοες καιρικές συνθήκες τον ανάγκασαν να ανέβει βορειότερα προς την Ταϊτή. Στο τρίτο και τελευταίο ταξίδι του, μία διένεξη με τους ντόπιους οι οποίοι έκλεψαν μια λέμβο από το πλοίο του, είχε σαν συνέπεια τον θάνατό του από τους ιθαγενείς.

Ο James Cook έκανε δυο φορές τον περίπλου της Γης και με τις επιστημονικές του γνώσεις κατάφερε να χαρτογραφήσει ένα σημαντικό κομμάτι του Ειρηνικού Ωκεανού, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία, αλλάζοντας ουσιαστικά τα γεωγραφικά δεδομένα της εποχής. Το αξιοθαύμαστο είναι ότι οι μετρήσεις του ήταν τόσο ακριβείς που οι ναυτικοί χρησιμοποιούσαν τους χάρτες του μέχρι τον 20ο αιώνα.

Ρόαλντ Αμούνδσεν

O Ρόαλντ Αμούνδσεν, γνωστός ως ο «Τελευταίος των Βίκινγκς» ήταν ο πρώτος που κατέκτησε τον Νότιο Πόλο αλλά και ο πρώτος που πάτησε και τους δύο πόλους.

Ο Αμούνδσεν, άνθρωπος μεθοδικός και μετρημένος, αρχικά εξερεύνησε τις Αρκτικές περιοχές αλλά όταν έμαθε ότι ο Robert Peary πάτησε το Βόρειο Πόλο αποφάσισε να κατευθυνθεί στο Νότιο Πόλο. Με το πλοίο του Fram και 100 σκυλιά Γροιλανδίας ξεκίνησε για την Ανταρκτική.

Αφού εγκλιματίστηκε για μερικούς μήνες, αναχώρησε στις 19 Οκτωβρίου 1911 με 5 άντρες, τέσσερα έλκηθρα και 52 σκυλιά για το Νότιο Πόλο. Στις 15 Νοεμβρίου έφτασαν στην βάση των Υπερ-Ανταρκτικών Ορέων και στη συνέχεια αναρριχήθηκαν στον Παγετώνα Άξελ Χέιμπεργκ. Κατασκήνωσαν στην τοποθεσία «Χασάπικο», όπου σκότωσαν 24 από τα σκυλιά τους. Διέσχισαν με χιονοθύελλα και άσχημες καιρικές συνθήκες την περιοχή που ο Αμούνδσεν βάφτισε “The Devil’s Ballroom”, επειδή οι ρωγμές στον πάγο ήταν κρυμμένες κάτω από ένα στρώμα χιονιού, κάνοντας κάθε βήμα εξαιρετικά επικίνδυνο. Στις 14 Δεκεμβρίου 1911, η ομάδα του Αμούνδσεν με τα εναπομείναντα 16 σκυλιά, έφτασαν στο Νότιο Πόλο, 35 μέρες πριν από την αντίπαλη ομάδα του Robert Scott. Άφησαν μια μικρή σκηνή και ένα γράμμα που δήλωνε το κατόρθωμά τους, για την περίπτωση που δεν επέστρεφαν σώοι.

Ζακ-Υβ Κουστώ

Ο Ζακ-Υβ Κουστώ, ήταν ωκεανογράφος, κινηματογραφιστής και ο πιο διάσημος υποβρύχιος εξερευνητής του 20ου αιώνα. Κατασκεύασε την πρώτη μάσκα καταδύσεων, την προστατευτική καταδυτική στολή αλλά και την πρώτη ολοκληρωμένη συσκευή αυτόνομης κατάδυσης.

Ο Κουστώ δημιούργησε μια υποβρύχια ερευνητική ομάδα και με το θρυλικό του σκάφος “Καλυψώ” ξεκίνησε να εξερευνά το βυθό της θάλασσας, ένα ταξίδι 13.800 μιλίων που τον οδήγησε στα βάθη όλων των ωκεανών του πλανήτη. Με τη κάμερά του κατέγραψε όλη τη θαλάσσια ζωή, εξερεύνησε αμέτρητα ναυάγια, ενώ προσπάθησε να δώσει απαντήσεις σε πολλές ανθρώπινες απορίες. Ανάμεσα στα επιτεύγματα του είναι και η ανακάλυψη του μηχανισμού των Αντικυθήρων, ενώ ανακάλυψε και το ναυάγιο του “Βρετανικού”.

Οφείλουμε πολλά στους εξερευνητές και θαλασσοπόρους: ασφαλή χαρτογραφημένα ναυτικά ταξίδια, ωκεανούς, ηπείρους ολόκληρες, εμπόριο, μπαχαρικά, εξωτικά αγροτικά προϊόντα, όλα για την ανθρωπότητα.