Σάββατο 30 Ιουνίου 2018

10 σοφά λόγια του Albert Einstein

10 σοφά λόγια του Albert Einstein


Διαβάστε βιβλία, κάνει καλό

διάβασμα

Τετάρτη 20 Ιουνίου 2018


Κ.ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ

Η απαισιοδοξία, η  υποβολή και ο ελεγειακός τόνος



Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης και υπόλοιποι ποιητές της γενιάς του 1920 εκφράζουν μια νέα αισθητική, στρέφονται προς την εσωτερικότητα τους, τονίζουν την αίσθηση της ανίας και την ανάγκη φυγής. Ο μελαγχολικός τόνος της ποίησης τους είναι και ο απόηχος των ιστορικών γεγονότων στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων της εποχής. Αιωρούνται ανάμεσα στη γη και στο όνειρο, στην ύπαρξη και την ανυπαρξία.
Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης είναι μια χαμηλή φωνή μοναδικής ευαισθησίας. Στην ποίηση του η κυριαρχεί το αίσθημα του αδιεξόδου, της φθοράς, ο ελεγειακός τόνος, η μουσικότητα, η συνεχής παρουσία ενός ασαφούς και ανίατου τραύματος και η αδυναμία επικοινωνίας με την κοινωνική πραγματικότητα. Τον Κ. Γ. Καρυωτάκη και τους υπόλοιπους νεοσυμβολστές, τους δυσαρεστούν οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, αλλά δεν εκφράζουν κάποια μορφή αντίστασης προς αυτές. Σε αντίθεση με τους σύγχρονούς τους Άγγελο Σικελιανό, Κώστα Βάρναλη και Νίκο Καζαντζάκη, οι οποίοι μέσω της τέχνης τους εκφράζουν ένα νέο όραμα, οι νεοσυμβολιστές είναι απαλλαγμένοι από ιδανικά και ψευδαισθήσεις αλλαγής.
Επηρεασμένος από τον γαλλικό συμβολισμό, αξιοποιεί την τεχνική της υποβολής. Επιδιώκει την ηθελημένη ασάφεια, καθώς δεν τον απασχολεί να δώσει ένα ξεκάθαρο νόημα και εργάζεται για την «περιρρέουσα ατμόσφαιρα». Ακόμη, στην ποίηση του κυριαρχούν τα σύμβολα και τα μοτίβα του χαμένου ονείρου και του χρόνου.
Τέλος, τα ποιήματά του διακρίνονται από μετρική αρτιότητα. Χρησιμοποιεί τις περισσότερες φορές την ομοιοκαταληξία. Δουλεύει πάρα πολύ τον στίχο του και προσπαθεί να συνδυάσει περιεχόμενο και μορφή. Δεν ανανέωσε τον ποιητικό στίχο αλλά εξέφρασε την πίεση και το αδιέξοδο που είχε προκαλέσει η παραδοσιακή φόρμα. Βασικό χαρακτηριστικό της γενιάς του 1920 είναι η ανανεωτική τους τάση και η ρήξη τους με τις παραδοσιακές μορφές.
Ο νεοαστικός ρεαλισμός, η ταπεινή τέχνη χωρίς ύφος και η σάτιρα


Με τόνους αβρούς εκφράζει την κοινωνική αμφισβήτηση και την υπαρξιακή αγωνία. Ο ρεαλισμός και συγκεκριμένα ο νεοαστικός ρεαλισµός, όπως αναφέρει ο κριτικός και ομότεχνος του Τέλλος Άγρας, διέπει το έργο του Κ. Γ. Καρυωτάκη. Η συνηθέστερη πλευρά του νεοαστικού ρεαλισµού στο έργο του είναι η ιεραρχία, η υπαλληλία, το γραφείο και η  γραφειοκρατία.
[… Και μοναχά η τιμή τους απομένει,
όταν ανηφορίζουνε τους δρόμους,
το βράδυ στις οχτώ, σαν κουρντισμένοι. 
Παίρνουν κάστανα σκέφτονται τους νόμους,
σκέπτονται το συνάλλαγμα τους ώμους
σηκώνοντας οι υπάλληλοι, οι καημένοι. ]
Δημόσιοι υπάλληλοι, Ελεγεία και Σάτιρες, 1927
Τα ποιήματα ποιητικής κατέχουν μεγάλο μέρος του έργου του. Δεν είναι λίγες οι φορές που προσπαθεί να αναζητήσει και να  δοκιμάσει και όρια και τις δυνατότητες του ποιητικού λόγου. Οι υπόλοιποι νεοσυμβολιστές ή νεορομαντικοί τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούν τον ποιητικό λόγο ως μέσω επικοινωνίας με την κοινωνική πραγματικότητα. Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης περνάει στον αντίποδα. Απαξιώνει και σαρκάζει οτιδήποτε μπορεί να φέρει την ανακούφιση, ακόμη και την ίδια την ποίηση. Η ποιητική διαδικασία είναι για αυτόν ατελέσφορη. Ο ποιητικός λόγος είναι ανολοκλήρωτος, ακυρωμένος και ανίκανος να εκφράσει τα συναισθήματα του ποιητικού υποκειμένου. Επισημαίνει την αδυναμία της ποίησης να αποτρέψει τη συγκρουσιακή και τελικά αδιέξοδη σχέση με την πραγματικότητα. Η τέχνη της ποίησης, πλέον, είναι «τὸ καταφύγιο ποὺ φθονοῦμε». Επιπλέον, χλευάζει τις υπερβατικές ιδιότητες της ποίησης και του ποιητή.
Η τεχνική της ειρωνείας, του σαρκασμού και του αυτοσαρκασμού βοηθούν τον ποιητή να εκφράζει την απογοήτευση και να προβάλλει τη κοινωνική διαμαρτυρία. Αυτές οι τεχνικές κυριαρχούν στην τελευταία του ποιητική συλλογή Ελεγεία και Σάτιρες. Όσα έχει θρηνήσει στο παρελθόν θα γίνουν τώρα αντικείμενο σαρκασμού, καθώς δεν μπορεί να βρεθεί καμία παρηγορία για τον ποιητή. Ο θάνατος καθίσταται επιθυμητός παρά τον φόβο που προκαλεί ορισμένες φορές. Σε πολλά ποιήματα θεματοποιείται ο θάνατος και η αυτοχειρία. Χαρακτηριστικά είναι τα ποιήματα Εμβατήριο Πένθιμο και ΚατακόρυφοΙδανικοί Αυτόχειρες και Δικαίωσις.
Η πρόσληψη του έργου του και ο καρυωτατακισμός


Ο Κ. Γ. Καρυωτάκης δημιούργησε ένα ολόκληρο κλίμα μιμητών και επηρέασε όσο ελάχιστοι την φυσιογνωμία της μοντέρνας ποίησης. Η διαδρομή πρόσληψης του έργου του παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Αρχικά, ο καρυωτακισμός ορίστηκε ως στάσιμη και αρνητική μίμηση του έργου του, μίμηση που πήρε διαστάσεις μόδας για σχεδόν μια εφταετία μετά την αυτοκτονία του. Ο ποιητής αναγνωριζόταν ως ιδανικός εκπρόσωπος αυτής της χαμένης γενιάς.
Ο Φώτης  Πολίτης με άρθρα του στην εφημερίδα Πολιτεία κατηγορούσε τη νέα γενιά ποιητών για άκρατο ατομικισμό και παρακμή. Η απαισιοδοξία και η παραίτηση του Κ. Γ. Καρυωτάκη βρέθηκε στο στόχαστρο της ηγετικές γενιάς του 1930. Αιχμηρές είναι οι κριτικές του Ανδρέα Καραντώνη, Βάσου Βαρίκα, Κ. Θ. Δημαρά, Γιώργου Θεοτοκά, Δημήτρη Νικολαρεϊζη, Βασίλη Ρώτα και Μάρκου Αυγέρη. Βέβαια, δεν στρέφονται πάντα εναντίον του Κ. Γ. Καρυωτάκη αλλά της απαισιόδοξης ρητορικής του. Ειδικότερα, ο Ανδρέας Καραντώνης πιστεύει ότι το έργο του δεν επιδρά αρνητικά ως ποιητική αλλά ως στάση ζωής.
Αντίθετος με το  αντικαρυωτακικό κλίμα έρχεται ο Γιάννης Ρίτσος. Η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου εμφανίζει πλήθος καρυωτακικών στοιχείων και μοτίβων, ιδιαίτερα στις πρώτες ποιητικές συλλογές Τρακτέρ και ΠυραμίδεςΟ ποιητής της Ρωμιοσύνης αντικρούοντας την απόρριψη του ποιητή από συντηρητικούς κριτικούς και λογοτέχνες της εποχής, το 1938 δηλώνει στο Ελεύθερο Βήμα :
Κάποιες βραδινές ώρες, που η πικρία και η μοναξιά δεσπόζουν στην ψυχή μας, τα Ελεγεία και Σάτιρες μας περιμένουν κάτω από την αρχαία λάμπα. Τέτοιες στιγμές δε θα λείψουν ποτέ απ’ τη ζωή μας. Μαζί μ’ αυτές θα ζει για πάντα κι ο Καρυωτάκης.
Η όψιμη αναγνώριση του ποιητή της παρακμής


Η γενιά του 1960 ή η αποκαλούμενη από τον Βύρωνα Λεοντάρη γενιά της ήττας, ένιωσε να εκφράζεται από τους  αδικημένους της γενιάς του 1920. Οι επιδράσεις του αυτόχειρα ποιητή εντοπίζονται στον Τίτο Πατρίκιο, στον Μανώλη Αναγνωστάκη και ακόμη περισσότερο στον Άρη Αλεξάνδρου. Η δεκαετία του 1960 αποδεικνύεται αποφασιστική για την όψιμη αναγνώριση του ποιητή. Την δεκαετία αυτή ο Γ. Π. Σαββίδης εκδίδει την δίτομη  φροντισμένη έκδοση του καρυωτακικού έργου. Οι υπερρεαλιστές Ανδρέας Εμπειρίκος και Νίκος Εγγονόπουλος θα μιλήσουν θετικά για τον ποιητή και θα τον εντάξουν στο γενεαλογικό τους δέντρο.
Το 1984 ο Μίκης Θοδωράκης, έχοντας μελοποιήσει ήδη τους νομπελίστες ποιητές Γιώργο Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη, εργάζεται με τη χαμηλόφωνη φωνή του Κ. Γ. Καρυωτάκη. Τον δίσκο ερμηνεύει ο Βασίλης Παπκωνσταντίνου. Η μελοποίηση των ποιημάτων από τον Μίκη Θοδωράκη βοήθησε με τη σειρά της στην αναγνώριση του Κ. Γ. Καρυωτάκη ως ποιητή μεγάλης δυναμικής.
Το 1990 ο Μανώλης Αναγνωστάκης εκδίδει την προσωπική ανθολογία Η Χαμηλή Φωνή: τα λυρικά μιας περασμένης εποχής στους παλιούς ρυθμούς. Στο τελευταίο αυτό εκδοτικό εγχείρημα ο Αναγνωστάκης ανθολογεί ποιητές της χαμηλής φωνής, ανάμεσα στους οποίους ανήκουν πολλοί ποιητές του 1920 και φυσικά ο Κ. Γ. Καρυωτάκης. Η χειρονομία του Μανώλη Αναγνωστάκη για την ανάδειξη της ελάσσονος ποίησης είναι ενδεικτική της στάσης της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς προς τον Κ. Γ. Καρυωτάκη.
Οι μελετητές παρατήρησαν ότι η το καρυωτακικό διακείμενο συνεχίζει να εντοπίζεται και στη δεύτερη μεταπολεμική γενιά. O Ευριπίδης Γαραντούδης κάνει λόγο για «νεοκαρυωτακισμό» και αναφέρει ότι ο  Κ. Γ. Καρυωτάκης είναι «ο μοναδικός Έλληνας ποιητής του οποίου όχι τόσο το ποιητικό έργο όσο η μυθοποιημένη μορφή αποτέλεσε για τη γενιά του 1970 πόλο έλξης και σημείο ρητής αναφοράς». Αυτή τη φορά, λοιπόν, οι επιδράσεις του στη γενιά της αμφισβήτησης προέρχονται από τη μυθοποιημένη μορφή του και την παγίωση του ως σύμβολο της κοινωνικής διαμαρτυρίας και του ποιητικού αδιεξόδου.



Κυριακή 17 Ιουνίου 2018



ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ


Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 12 Ιουνίου. 
Η ημέρα καθιερώθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασία, με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας και πιο συγκεκριμένα τον περιορισμό της παράνομης διακίνησης παιδιών. 
Αποτέλεσμα εικόνας για ποτε απαγορευτηκε η παιδικη εργασια
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περίπου 1,2 εκατομμύρια παιδιά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης ενός καλά οργανωμένου δικτύου, που έχει στήσει μια γέφυρα μεταφοράς παιδιών από τις αναπτυσσόμενες στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες.Η 12η Ιουνίου είναι, επίσης, αφιερωμένη στα παιδιά της αφρικανικής ηπείρου, που στην πλειοψηφία τους εργάζονται από πολύ τρυφερές ηλικίες και κάτω από αντίξοες συνθήκες.Το 1999 οι περισσότερες χώρες - μέλη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας υπέγραψαν μια συμφωνία που υποχρέωνε όλες τις πλευρές να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο της παιδικής εργασίας. Έως σήμερα, όμως, τα αποτελέσματα αυτής της συμφωνίας δεν έχουν γίνει ορατά.Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, ένα στα έξι παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε κάποιο περιβάλλον που βλάπτει την ψυχική και σωματική του υγεία. 73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.
Αποτέλεσμα εικόνας για ποτε απαγορευτηκε η παιδικη εργασια
Περίπου 171 εκατομμύρια παιδιά στον πλανήτη εργάζονται σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά, όπως χημικά, εντομοκτόνα ή βαρύ μηχανικό εξοπλισμό, αναφέρει έκθεση της UNICEF. Περιλαμβάνονται στα κατ' εκτίμηση 246 εκατομμύρια εργαζόμενα παιδιά, κάτω των 18 ετών, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να μορφώνονται στις σχολικές αίθουσες, αποκτώντας εφόδια για μια καλύτερη ζωή.
«Παιδιά ακόμη και πέντε ετών δουλεύουν εξοντωτικά ωράρια, εξορύσσοντας βράχια, χρυσάφι, διαμάντια και πολύτιμα μέταλλα στην Αφρική, στην Ασία και τη Νότια Αμερική, διατρέχοντας μόνιμο κίνδυνο να πεθάνουν λόγω εργατικού ατυχήματος, να τραυματισθούν ή να μετατραπούν σε χρονίως ασθενή.

Αποτέλεσμα εικόνας για ποτε απαγορευτηκε η παιδικη εργασια

Η UNICEF  ξεκίνησε κοινή προσπάθεια με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας σε φτωχές χώρες του πλανήτη, με στόχο τον τερματισμό της εργασίας παιδιών σε ορυχεία και λατομεία και την εγγραφή τους σε σχολεία.Σύμφωνα με τη UNICEF σχεδόν το ένα στα έξι παιδιά ηλικίας 5-14 ετών στον κόσμο θεωρούνται πως εμπλέκονται σε μορφές παιδικής εργασίας.
Η υποσαχάρια Αφρική είναι η περιοχή με τα υψηλότερα ποσοστά παιδιών που εργάζονται σε όλο τον κόσμο. Σε 18 χώρες αυτής της περιοχής που διαθέτουν στοιχεία για την παιδική εργασία, το 38% όλων των παιδιών μεταξύ 7 και 14 ετών απασχολούνται σε εργασίες που είναι επιβλαβείς για την ανάπτυξή τους. Από αυτά τα παιδιά, τα μισά (20% του συνόλου) πηγαίνουν στο σχολείο, ενώ το άλλο 18% ασχολούνται μόνο με την εργασία.

Αποτέλεσμα εικόνας για ποτε απαγορευτηκε η παιδικη εργασια
Παρά το γεγονός ότι πολλά παιδιά καταφέρνουν να συνδυάσουν εργασία και φοίτηση στο σχολείο, υπάρχει ένας σαφής συσχετισμός μεταξύ των δύο. Στις ίδιες χώρες με διαθέσιμα στοιχεία, όπου υπάρχει υψηλό ποσοστό παιδιών που εργάζονται, η φοίτηση στο σχολείο τείνει να είναι χαμηλή. Ως ακραία παραδείγματα αυτής της κατανομής, είναι η Σουαζιλάνδη, με ποσοστό σχολικής φοίτησης 78% και ποσοστό παιδικής εργασίας 10%, και ο Νίγηρας, με ποσοστό σχολικής φοίτησης 30% και ποσοστό παιδικής εργασίας 72%.
Στην Ελλάδα, περί τα 50.000 ανήλικα παιδιά δουλεύουν σε μαγαζιά, βιοτεχνίες, εργοστάσια, αγροτικές εργασίες, ενώ κάθε χρόνο 10.000 παιδιά εγκαταλείπουν την υποχρεωτική εκπαίδευση και χάνουν το δικαίωμά τους σ' ένα μέλλον ίσων ευκαιριών.



Παρασκευή 15 Ιουνίου 2018

ΑΠΟ ΤΟΝ Γ.ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ




 Όχι και «βιώσιμο χρέος» !
«Βιώσιμος» = «αυτός που έχει τη δυνατότητα ή μεγάλες πιθανότητες να επιζήσει, να επιβιώσει»
Παλεύουμε ως χώρα και δοκιμαζόμαστε και εκλιπαρούμε τους δανειστές να δείξουν κατανόηση ώστε να γίνει το χρέος μας βιώσιμο; Μα βιώσιμος σημαίνει (ο ορισμός που δίνω στο λεξικό μου) «αυτός που έχει τη δυνατότητα ή μεγάλες πιθανότητες να επιζήσει, να επιβιώσει». Με αυτή την έννοια ζητάμε λ.χ. «να βρεθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση για το Kυπριακό». Μ’ αυτό το πνεύμα μιλάμε και για «βιώσιμες επιχειρήσεις» ή για «βιώσιμη κυβέρνηση». Αυτό, λοιπόν, ζητούμε γλωσσικά και για το χρέος μας; Να επιβιώσει (μη τυχόν και μάς λείψει) και να μακροημερεύσει (βοήθειά μας…); Προφανώς, εννοιολογικά, σημασιολογικά και πραγματολογικά μιλάμε για άλλο αίτημα : να γίνει το χρέος μας διαχειρίσιμο, να μπορούμε να το διαχειριστούμε σύμφωνα με τις δυνατότητες που έχουμε και, κυρίως, να μειωθεί και να πάψει να είναι εθνικός βραχνάς. Δεν θέλουμε επ’ ουδενί να είναι βιώσιμο· θέλουμε να είναι εξυπηρετήσιμο, να μπορούμε να ανταποκριθούμε κατά το δυνατόν στις υποχρεώσεις που επιβάλλει και, τελικά, προσδοκούμε και επιδιώκουμε με τις απαραίτητες ρυθμίσεις να γίνει αντιμετωπίσιμο. Όχι βιώσιμο, προς Θεού! Κι αν αυτό πρέπει να πάψει να εξαρτάται από την τρόικα, ας το επιχειρήσουμε κι αυτό όσο δύσκολο κι αν είναι, αφού προηγουμένως –παρεμπιπτόντως– λύσουμε στην επικοινωνία μας το εύκολο θέμα τής κλίσης και τής χρήσης αυτής τής λέξης.



 Όχι και «ένοικος τάφου» !
Επειδή λέγεται, γράφεται και ακούγεται κατά κόρον ο χαρακτηρισμός «ένοικος τού τάφου» στην Αμφίπολη και πιθανολογείται σωρεία «ενοίκων» τού έξοχου ταφικού αυτού μνημείου, ας σημειώσουμε –για να μη εντείνουμε το θρίλερ και από γλωσσικής πλευράς– ότι προκειμένου για τάφους δεν μιλούμε για «ένοικο τού τάφου»! Πάσης μορφής τάφος δεν «ενοικείται» από κάποιον. Ενοίκους έχει –ευτυχώς– μόνο ένα δωμάτιο, ένα σπίτι, μια πολυκατοικία, ένα ξενοδοχείο κ.λπ., δηλ. ζωντανούς που διαμένουν και ζουν μέσα. Με τους τάφους είναι, δυστυχώς, διαφορετικά τα πράγματα. Ο τάφος έχει νεκρό ή νεκρούς, έστω και μεγαλόσχημους («πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα…»), αλλά όχι ενοίκους. Ένας τάφος επίσης μπορεί να ανήκει σε κάποιον, όχι ως μακάβρια ιδιοκτησία, αλλά ως αναφορά στο όνομα τού ταφέντος, ως αναφορά σε κάποιον νεκρό, θαμμένο εκεί.
Επειδή (κατά τη γνωστή ρήση), όλοι θέλουμε να πάμε στον παράδεισο, αλλά κανείς δεν βιάζεται, ας αποφεύγουμε την αναφορά σε «ενοίκους τάφου», έστω και τής Αμφιπόλεως… Θεός φυλάξοι!




 κανείς δεν – ουδείς δεν
Ο προσεκτικός χρήστης τής ελληνικής γλώσσας πρέπει να αποφύγει διατυπώσεις όπως «Ουδείς δεν ανέφερε ότι το ύψος τού δανείου ῆταν πολύ μεγαλύτερο». Αντ’ αυτού θα πρέπει να πει είτε «Ουδείς ανέφερε ότι ...» είτε «Κανείς δεν ανέφερε ότι...». Αυτό συμβαίνει γιατί στο ουδείς (ουδεμία, ουδέν) ενυπάρχει άρνηση που δεν επιτρέπει και δεύτερη άρνηση. Έτσι δεν είναι σωστό να πούμε «Δεν επιτρέπεται ουδεμία αντίρρηση επί τού θέματος», αλλά «Ουδεμία αντίρρηση επιτρέπεται επί τού θέματος». Ούτε είναι σωστό να πούμε «Ουδέν μέτρο δεν μπορεί να λύσει από μόνο του το πρόβλημα τής ανεργίας», αλλά «Ουδέν μέτρο μπορεί να λύσει από μόνο του το πρόβλημα τής ανεργίας».
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις μπορεί ο ομιλητής να χρησιμοποιήσει την αντωνυμία κανείς (καμία, κανένα), η οποία συνοδεύεται από άρνηση. Έτσι, μπορούμε να πούμε «Καμία αντίρρηση δεν επιτρέπεται επί τού θέματος», καθώς και «Κανένα μέτρο δεν μπορεί να λύσει άπό μόνο του το πρόβλημα τής ανεργίας». 
Σημειώνεται ότι οι δύο εκφορές στην ορθή τους χρήση διαφέρουν κατά το ότι η άρνηση με το «ουδείς» δηλώνει έντονηεμφατική άρνηση, ενώ η άρνηση «κανείς δεν» είναι κανονικά απλή άρνηση, χωρίς εμφατική χροιά, μολονότι ανάγεται ετυμολογικά στη φράση κἄν εἷς «ακόμη και ένας, ούτε καν ένας» που και έμφαση θα μπορούσε να δηλώνει και άρνηση δεν θα δικαιολογούσε. Τελικά, το κανείς εξελίχθηκε σε αόριστη αντωνυμία (νομίζει κανείςθα έλεγε κανείς) που ισοδυναμεί με την αντωνυμία «τις» τής αρχαίας και χρησιμοποιείται συχνά σε ερωτήσεις (με ζήτησε κανείς ; ) και, βεβαίως, σε αρνήσεις (δεν σε ζήτησε κανείς).


 γενόσημα : ένας ατυχής - ακατάληπτος γλωσσικός όρος
Κοντά στα πρωτότυπα (ή ακριβέστερα πρωτοτυπικά) φάρμακα (χαρακτηρισμός που ισχύει για ορισμένο χρονικό διάστημα), τα φάρμακα που φέρουν ορισμένη εμπορική επωνυμία, κοντά δηλ. στα επώνυμα φάρμακα (“branded drugs”), υπάρχουν και τα generic drugs, που έχουν την ίδια δραστική ουσία, αλλά όχι και την ίδια εμπορική επωνυμία, αφού παράγονται από άλλες φαρμακευτικές εταιρείες.
Αυτά τα ταυτόσημα (identical) ως προς τη δραστική θεραπευτική ουσία φάρμακα που ανήκουν στην ίδια γενική κατηγορία, στην ίδια έννοια γένους (generic) ονομάστηκαν (από κάποιους) γενό-σημα, ως σημαίνοντα γένος και όχι (εμπορικό) είδος φαρμάκου. Ωστόσο, μια ονομασία δεν κρίνεται από το σκεπτικό που οδήγησε στο πλάσιμό της, αλλά από τη δηλωτική ικανότητά της, από τη δηλωτικότητα και τη διαφάνεια που έχει γλωσσικά ώστε να γίνεται αντιληπτή από τους απλούς χρήστες. Αυτό δεν ισχύει με τον όρο γενόσημα. Ο όρος αυτός είναι κρυπτικός, παρασυνδέεται με γένεση ή και γέννηση πραγμάτων και καταλήγει στο να είναι σκοτεινός, ακατάληπτος και παροδηγητικός. Να διερωτώνται και να ρωτούν όλοι τι σημαίνει...
Τα εν λόγω φάρμακα –σύμφωνα με την αντίθεσή τους προς τα πρωτότυπα ή πρωτοτυπικά και βάσει τής ίδιας δραστικής ουσίαςπου περιέχουν– είναι προτιμότερο να ονομαστούν:
ομοιοδραστικά (αφού έχουν την ίδια δραστική ουσία).
Θα μπορούσαν επίσης να ονομαστούν παράγωγα (ενν. των πρωτοτύπων) ή ακόμη και αντιτυπικά (κατ’ αντίθεση προς τα πρωτοτυπικά).
Οτιδήποτε εκτός από το ακατάληπτο και παροδηγητικό γενόσημα!

Πέμπτη 14 Ιουνίου 2018




Ποιοι ήταν οι μεγαλύτεροι εξερευνητές και θαλασσοπόροι;


Το νερό καλύπτει το 71% της συνολικής επιφάνειας της Γης, δηλαδή είναι ένα από τα κυρίαρχα στοιχεία του πλανήτη μας! Σήμερα όλοι σχεδόν οι ωκεανοί, οι θάλασσες και τα πελάγη είναι χαρτογραφημένα μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Μέχρι και το τελευταίο βραχάκι ή ξέρα είναι καταγεγραμμένη σε χάρτες και πορτολάνους. Αφήστε δε, που το Google Earth μας επιτρέπει να δούμε ανά πάσα στιγμή όποια περιοχή του πλανήτη θέλουμε.
Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Χρειάστηκε το θάρρος, το όραμα και η αποφασιστικότητα μερικών σπάνιων ανθρώπων οι οποίοι ήταν έτοιμοι να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να εξερευνήσουν όχι μόνο τα όρια του πλανήτη αλλά και τα όρια της ανθρώπινης θέλησης. Το ερώτημα που προκύπτει είναι… γιατί; Ίσως γιατί αυτό τους έκανε περισσότερο ευτυχισμένους!
Ποιοι ήταν όμως οι μεγαλύτεροι εξερευνητές και θαλασσοπόροι;

Βάσκο ντα Γκάμα
Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Βάσκο ντα Γκάμα ήταν ο πρώτος που πραγματοποίησε τον περίπλου της Αφρικής, συνδέοντας απευθείας την Ευρώπη με τις Ινδίες, ανοίγοντας έτσι νέους εμπορικούς δρόμους.
Το 1497, ξεκίνησε από την Λισσαβόνα με 4 πλοία και αφού πέρασε από το Πράσινο Ακρωτήρι και την Αγία Ελένη έφτασε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στη Νότια Αφρική. Αξιοποιώντας τόσο τους ευνοϊκούς ανέμους όσο και τις γνώσεις ενός έμπειρου Αφρικανού πλοηγού, ο Βάσκο ντα Γκάμα έφτασε στις Ινδίες σε κάτι παραπάνω από ένα μήνα, καλύπτοντας μια απόσταση 2.100 ναυτικών μιλίων.
Ο στόλος του, τα πρώτα ευρωπαϊκά πλοία που έφτασαν ποτέ στις Ινδίες, αγκυροβόλησε στις αμμουδερές και γεμάτες φοίνικες παραλίες της Καλκούτα. Ο Βάσκο ντα Γκάμα πραγματοποίησε δύο ακόμη αποστολές στις Ινδίες, το 1502 και το 1524. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας αποστολής πέθανε από ελονοσία στην πόλη Κοτσίν της Ινδίας.
Ο Βάσκο ντα Γκάμα κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους Πορτογάλους θαλασσοπόρους γιατί κατάφερε να σπάσει το μονοπώλιο του εμπορίου των ειδών της Ανατολής που είχαν οι Άραβες και οι Βενετοί, το οποίο πέρασε σταδιακά στους Πορτογάλους.
Χριστόφορος Κολόμβος


Ο Ιταλός θαλασσοπόρος θεωρείται ο άνθρωπος που ανακάλυψε επίσημα την Αμερική, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι οι Vikings και πιθανόν οι Κινέζοι και οι Φοίνικες τον πρόλαβαν αρκετές εκατοντάδες χρόνια νωρίτερα.
Έχοντας τη βεβαιότητα ότι η Γη είναι σφαιρική, ο Κολόμβος άρχισε να μελετά το ενδεχόμενο να φτάσει στην Άπω Ανατολή ακολουθώντας πορεία προς τα δυτικά. Το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου 1492. Ο στόλος του αποτελούνταν από 2 καραβέλες, τις “Niña” και Pinta και τη ναυαρχίδα του βασιλικού στόλου, τη “Santa Maria”.
Το ταξίδι τους κράτησε αρκετά και ήταν γεμάτο περιπέτειες και κινδύνους. Τελικά, ύστερα από δυόμισι περίπου μήνες, στις 13 Οκτωβρίου 1492, έφτασαν σε ένα νησί των Αντιλλών, που το ονόμασε San Salvador. Όταν επέστρεψε φέρνοντας γεωργικά προϊόντα και μερικούς ιθαγενείς, η υποδοχή που του έγινε ήταν θριαμβευτική.
Στη συνέχεια πραγματοποίησε ακόμα 3 ταξίδια αλλά τελικά έπεσε σε δυσμένεια και αποσύρθηκε στο Βαγιαδολίδ όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην αφάνεια. Η συμβολή του όμως στην ανακάλυψη του Νέου Κόσμου άλλαξε τον ρου της ιστορίας.
Φερδινάνδος Μαγγελάνος

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγγελάνος ηγήθηκε της πρώτης αποστολής που κατάφερε να πραγματοποιήσει τον περίπλου της Γης κατά το διάστημα 1519-1522, με την υποστήριξη της Ισπανίας.
Το 1517 ο Μαγγελάνος κατόρθωσε να πείσει τον Ισπανό βασιλιά Κάρολο Α΄ να οργανώσει μια ναυτική αποστολή προς τα Νησιά των Μπαχαρικών, τις σημερινές Μολούκες νήσους στην Ινδονησία.
Όμως η αποστολή αυτή δεν θα ακολουθούσε τη γνωστή πορεία μέσω Ινδικού ωκεανού αλλά θα διέσχιζε τον Ατλαντικό ωκεανό, θα έφτανε στις ακτές της Νότιας Αμερικής και θα αναζητούσε την, άγνωστη ακόμα τότε, θαλάσσια δίοδο που συνδέει τον Ατλαντικό Ωκεανό με τον Ειρηνικό.
Έτσι, ξεκίνησε το 1519 από το λιμάνι Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα. Αφού πέρασε τα Κανάρια νησιά και το Πράσινο Ακρωτήριο έφτασε στις Βραζιλιάνικες ακτές στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Όμως προχωρώντας προς το Νότο και βρίσκοντας έρημες ακτές τα πληρώματα άρχισαν να δυσφορούν. Τότε ο Μαγγελάνος αποκεφάλισε τους στασιαστές ενώ σε 40 ναύτες απέδωσε χάρη.
Μετά από πολλές προσπάθειες ανακάλυψε το πέρασμα προς τον ωκεανό μέσα από έναν πορθμό στο άκρο της Νότιας Αμερικής που πήρε το όνομα του (Στενά του Μαγγελάνου). Ένα μήνα αργότερα μπήκε στο μεγάλο ωκεανό που τον ονόμασε Ειρηνικό, γιατί τον βρήκε πολύ ήσυχο «mar pacifico».
Ο Μαγγελάνος όμως δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το ταξίδι του καθώς σκοτώθηκε σε μια μάχη με ιθαγενείς στο νησί Μακτάν, των Φιλιππίνων. Από τα 5 πλοία και τα περίπου 250 άτομα που ξεκίνησαν μαζί με τον Μαγγελάνο το 1519, μόνο ένα πλοίο με 18 μόλις άνδρες πλήρωμα κατάφεραν να επιστρέψουν στην Ισπανία το 1522, ολοκληρώνοντας έτσι τον πρώτο περίπλου της Γης.

Τζαίημς Κουκ
Αποτέλεσμα εικόνας για κουκ τζειμς
Ο James Cook έζησε τον 18ο αιώνα και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους εξερευνητές και πλοηγούς όλων των εποχών. Τον Αύγουστο του 1768, ξεκίνησε δυτικά με το Endeavour (ένα πλοίο 30 μέτρων και 100 άτομα πλήρωμα) προς την Ταϊτή, με σκοπό να παρατηρήσει την έκλειψη της Αφροδίτης.
Ο πραγματικός όμως σκοπός της αποστολής ήταν να ανακαλύψει μια άγνωστη έκτη ήπειρο. Αυτό που ανακάλυψε ήταν η Νέα Ζηλανδία και τα Ανατολικά παράλια της Αυστραλίας. Στο δεύτερο ταξίδι του έφτασε πολύ κοντά στην Ανταρκτική αλλά τα μεγάλα παγόβουνα και οι αντίξοες καιρικές συνθήκες τον ανάγκασαν να ανέβει βορειότερα προς την Ταϊτή. Στο τρίτο και τελευταίο ταξίδι του, μία διένεξη με τους ντόπιους οι οποίοι έκλεψαν μια λέμβο από το πλοίο του, είχε σαν συνέπεια τον θάνατό του από τους ιθαγενείς.
Ο James Cook έκανε δυο φορές τον περίπλου της Γης και με τις επιστημονικές του γνώσεις κατάφερε να χαρτογραφήσει ένα σημαντικό κομμάτι του Ειρηνικού Ωκεανού, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία, αλλάζοντας ουσιαστικά τα γεωγραφικά δεδομένα της εποχής. Το αξιοθαύμαστο είναι ότι οι μετρήσεις του ήταν τόσο ακριβείς που οι ναυτικοί χρησιμοποιούσαν τους χάρτες του μέχρι τον 20ο αιώνα.
Ρόαλντ Αμούνδσεν

O Ρόαλντ Αμούνδσεν, γνωστός ως ο «Τελευταίος των Βίκινγκς» ήταν ο πρώτος που κατέκτησε τον Νότιο Πόλο αλλά και ο πρώτος που πάτησε και τους δύο πόλους.
Ο Αμούνδσεν, άνθρωπος μεθοδικός και μετρημένος, αρχικά εξερεύνησε τις Αρκτικές περιοχές αλλά όταν έμαθε ότι ο Robert Peary πάτησε το Βόρειο Πόλο αποφάσισε να κατευθυνθεί στο Νότιο Πόλο. Με το πλοίο του Fram και 100 σκυλιά Γροιλανδίας ξεκίνησε για την Ανταρκτική.
Αφού εγκλιματίστηκε για μερικούς μήνες, αναχώρησε στις 19 Οκτωβρίου 1911 με 5 άντρες, τέσσερα έλκηθρα και 52 σκυλιά για το Νότιο Πόλο. Στις 15 Νοεμβρίου έφτασαν στην βάση των Υπερ-Ανταρκτικών Ορέων και στη συνέχεια αναρριχήθηκαν στον Παγετώνα Άξελ Χέιμπεργκ. Κατασκήνωσαν στην τοποθεσία «Χασάπικο», όπου σκότωσαν 24 από τα σκυλιά τους. Διέσχισαν με χιονοθύελλα και άσχημες καιρικές συνθήκες την περιοχή που ο Αμούνδσεν βάφτισε “The Devil’s Ballroom”, επειδή οι ρωγμές στον πάγο ήταν κρυμμένες κάτω από ένα στρώμα χιονιού, κάνοντας κάθε βήμα εξαιρετικά επικίνδυνο. Στις 14 Δεκεμβρίου 1911, η ομάδα του Αμούνδσεν με τα εναπομείναντα 16 σκυλιά, έφτασαν στο Νότιο Πόλο, 35 μέρες πριν από την αντίπαλη ομάδα του Robert Scott. Άφησαν μια μικρή σκηνή και ένα γράμμα που δήλωνε το κατόρθωμά τους, για την περίπτωση που δεν επέστρεφαν σώοι.
Ζακ-Υβ Κουστώ
Αποτέλεσμα εικόνας για κουστώ
Ο Ζακ-Υβ Κουστώ, ήταν ωκεανογράφος, κινηματογραφιστής και ο πιο διάσημος υποβρύχιος εξερευνητής του 20ου αιώνα. Κατασκεύασε την πρώτη μάσκα καταδύσεων, την προστατευτική καταδυτική στολή αλλά και την πρώτη ολοκληρωμένη συσκευή αυτόνομης κατάδυσης.
Ο Κουστώ δημιούργησε μια υποβρύχια ερευνητική ομάδα και με το θρυλικό του σκάφος “Καλυψώ” ξεκίνησε να εξερευνά το βυθό της θάλασσας, ένα ταξίδι 13.800 μιλίων που τον οδήγησε στα βάθη όλων των ωκεανών του πλανήτη. Με τη κάμερά του κατέγραψε όλη τη θαλάσσια ζωή, εξερεύνησε αμέτρητα ναυάγια, ενώ προσπάθησε να δώσει απαντήσεις σε πολλές ανθρώπινες απορίες. Ανάμεσα στα επιτεύγματα του είναι και η ανακάλυψη του μηχανισμού των Αντικυθήρων, ενώ ανακάλυψε και το ναυάγιο του “Βρετανικού”.
Οφείλουμε πολλά στους εξερευνητές και θαλασσοπόρους: ασφαλή χαρτογραφημένα ναυτικά ταξίδια, ωκεανούς, ηπείρους ολόκληρες, εμπόριο, μπαχαρικά, εξωτικά αγροτικά προϊόντα, όλα για την ανθρωπότητα.